Sen orificio de saída
Todos sabemos que hai sucesos ou crimes que pola súa temática ou pola súa acción dan para películas de cine. O que aconteceu no mes de setembro de 1933 na aldea de Vilariño de Lama Má, no concello de Baños de Molgas, ben podía reflectirse nunha longametraxe cinematográfica. Contaban as crónicas dese mes que a Garda Civil andaba coas súas indagacións para saber como se desenvolvera o crime que acontecera nese lugar. A vítima era un capataz do ferrocarril que respondía ó nome de Bernardo Lima Dacosta, de 37 anos, portugués de orixe e veciño da citada localidade. Atopárono
cadáver, a causa dun disparo, na rúa ó lado esquerdo da porta da taberna, que era propiedade do pedáneo Juan Fernández Novoa. Bernardo presentaba unha ferida de arma de fogo sen orificio de saída. O detalle estaba en que na porta da taberna había un buraco que seica se tapara con cinsa, polo que a Garda Civil intuíra que tal tiro se disparara desde dentro. Houbo varias detencións de veciños de Arnuide (Vilar de Barrio) e a do taberneiro, por suposto. E segundo declaracións de todos eles, semella que o autor do disparo, o causante do crime fora Antonio Fierro Ferreño, de 24 anos e veciño de Meamán, tamén do concello de Baños de Molgas. No momento da publicación das crónicas aínda non se dera co seu paradoiro.
Pola rúa do agro
Ti non sabes ben como as gasto eu, díxolle un ó outro, ó mesmo tempo que empurraba a viseira para adiante e miraba cara ó sol. O outro mirouno de esguello, sorriu e cando ía dicir algo quedou calado. O primeiro, que se chamaba Caio Gabián Gabián, botoulle a man polo ombreiro ó outro e, xuntiños, empezaron a baixar pola rúa do Agro. O outro, ou sexa, O Paspallao, ofreceulle un pito a Caio e el mesmo llo acendeu. Entre os dous deixaron escapar algo así como unha melodía que nin eles mesmos entendían. O día escurecía e O Paspallao, é dicir, Dagoberto Brilante Brilante, díxolle ó seu colega que estaba a piques de asomar a noite por entre os canastros da aira do Trono. Ti sabes cando se fai noite?, lle preguntou de súpeto. Agora foi Caio Gabián, O Esperecido, o que o mirou de esguello e soltoulle a sempiterna pregunta do galego: cando non é día? Dagoberto Brilante riu a cachón. Tes cada cousa, lle dixo. Os dous amigos, cando chegaron á Barronca, optaron por seguir camiño da burga de Baños de Molgas. Foron con moito coidadiño, con moito sentidiño porque os seus corpos, ás veces, cimbrábanse un chisco. Seguro que ían pousar o cu no mazadoiro da burga, porque ese lugar é algo así como o confesionario ou o púlpito da vila, onde os segredos deixaban de ser segredos.
Conciencia e porvir
Chove. Chove sobre a conciencia dun pobo. Acaso algún pobo ten conciencia? Conciencia: coñecemento que toda persoa ten de si mesma, que permite establecer un xuízo moral dos actos e distinguir entre o ben e o mal. Acaso nos coñecemos a nós mesmos. Pobres infelices que somos! Distinguimos entre o ben e o mal? Discernimos só o que nos convén. Aquí si, aquí non somos parvos. Aquí temos conciencia para analizar a mellor postura, a nosa postura. Un xuízo moral. Palabras serias. Palabras que te sitúan
nun soño que pode ser real. Claro que, os soños, case nunca acadan a realidade. Pensando friamente, nin de adultos temos xuízo.
Chove. Chove sobre o porvir dun pobo. Acaso o noso pobo ten porvir? Porvir: Tempo que ha de vir. Estado ou situación futuros na vida de alguén. Na vida de quen? Do noso pobo? Nunca tivemos porvir. Claro que virá o tempo, non vai vir! Pero en que situación? Sempre estivemos de canga baixa, en decadencia. Fomos, somos, seremos un pobo amouchado, amorriñado e sen espírito para espertar. Somos un pobo sen porvir. Chove sobre a noite pecha dun pobo que deixa a conciencia descansando, sen remordementos, sobre unha almofada branca e con cheiro a señardade.
E a fiscalía... caladiña
Hai accións de certos persoeiros que van moito máis alá do simple desprezo. En principio, para min, xa nin merece o nome de persoeiro; en tal caso de mequetrefe, de paspán, de parvo, incluso de subnormal. Subnormal profundo, ademais. Estou a falar do alcalde do Partido Popular de Vilanova de Arousa, un tal Gonzalo Durán, que seica non se arrepinte de chamarlle chacha para todo á socialista Carmela Silva. Ou o que é o mesmo: serva, escrava. E diría máis: con dereito de pernada. Porque no asunto das chachas, antigamente, había moito diso, de dereito de pernada. Ó non arrepentirse entendo eu que é como insultala por dúas veces. A primeira porque xa lanzou o insulto en por si, e a segunda porque o ratificou, porque o recalcou; é dicir, volveu a insultala. Agora, a Fiscalía empezará a perseguir, a acosar a Guillermo Toledo, por exemplo, ou a certos caricaturistas ou cantantes de rap. Con estes politiquiños de a tres nun zoco, de mala morte pechan os ollos ou lávanse as mans. Máis ou menos o que pasará co portavoz de Vox en Murcia, Juan José Liarte Pedreño, que declarou que De una p*** sólo puedes esperar putadas, referíndose á ministra de Xustiza Dolores Delgado. Púxolle asteriscos á p. Sería para que fose tan só un pecado venial, ou para disimular ou para que pensemos que é outra palabra distinta da que pensamos. Ou sexa, que nos toma por idiotas. E a Fiscalía... caladiña.
