A piedade popular ao Santo Cristo de Goián, Sarria (4)

Artigo dedicado a D. José Somoza Díaz, párroco da freguesía de San Miguel de Goián (Sarria).

1. Obxectos relixiosos ligados co culto. (1)
1.1. 1819. Un Cristo para o altar: 26 rs.
1.2. 1824. Un crucifixo para o altar: 24 rs.
1.3. 1839. Unha arca para a esmola en especie.
1.4. 1857. Unha imaxe do San Xohán; un crucifixo para a mesa do altar; as peañas das imaxe; e as grades onde se colocan os candeeiros: 140 rs.
1.5. 1862. O retábulo maior, construído por Jerónimo López de San Pedro de Cerceda: 3000 rs.
1.6. 1868. O mestre Fernández de San Pedro de Ribasaltas (Monforte) pintou o retábulo maior: 2600 rs.
1.7. 1914. Aportación dunha esmola de 50 ptas., para axudar a pagar a campá grande, que por suscripción adquiriron os fregueses.
1.8. 1915. Unhas pequenas lampadas para o camarín do Santo Cristo: 24 ptas.
1.9. 1917. Un púlpito, construído nos talleres de Daniel de Sarria: 200 ptas. Unhas andas realizadas no mesmo taller: 15 ptas.
1.10. 1918. Adquisición de dous confesionarios, de estilo gótico, construídos nos talleres de Daniel de Sarria: 140 ptas.
1.11. 1919. Unha imaxe do San Xosé, obtida dos talleres do “Arte Cristiano” por suscripción dos fregueses da comunidade.
1.12. 1921. Un par de candelabros para o altar maior: 25 ptas.
1.13. 1923. Unha pía de mármore para a auga bendita: 40 ptas.
1.14. 1926. Uns petos de esmola: 89,40 ptas. Construcción dunha cómoda para as roupas e outros materiais: 150 ptas.
1.15. 1927. Un particular concedeu 150 ptas., para mercar unha imaxe da Dolorosa.
1.16. 1929. Restauración e pintura nos talleres de Carballido de Santiago dunha imaxe de San Xoán Evangelista, para colocar no camarín do Santo Cristo: 160 ptas.
1.17. 1932. Planchado e lavado das roupas do Santuario, algo moi habitual todos os anos: 10 ptas.
1.18. 1937. Doce candeas metálicas para o altar maior: 36,40 ptas. Dous cadros do Perpetuo Socorro e Santa Lucía para un dos altares laterais do Santuario: 43, 50 ptas.
Unha aportación de 185 ptas á subscripción aberta no Santuario para acadar un armonio, que se mercou na fábrica de Xoán Cotrina de Vitoria: 480,50 ptas.
1.19. 1938. Na reconstrucción de seis bancos reclinatorios: 138 ptas. A madeira dos mesmos foi pagada por varios fregueses.
1.20. Unha imaxe do Neno Xesús para o culto nesta igrexa: 42 ptas.

2. ARRANXOS E OBRAS DO EXTERIOR E INTERIOR DO SANTUARIO. (2)
2.1. 1827. D. Francisco Antonio Fernández, párroco da freguesía de San Miguel de Goián, outorgou por idoneidade a obra da capela do Santo Cristo a Domingo Arca, que cobrou 10.344 rs. e 45 mrs. Esta cantidade foi aportada do seguinte xeito: 5548 rs. da esmola do Santo Cristo; 1862 rs. da fábrica e confraría do Santísimo. O resto foi abonado coa esmola dos seguintes anos, quedando a débeda satisfeita no ano 1832.
2.2. 1834. O mesmo párroco, segundo acordo veciñal, investiu 917 rs, que o depositario tiña de esmola no seu poder, nas paredes do adro; en derruir unha gran porción de penas contiguas á igrexa; en arrincar pedra para a sancristía; nas ferramentas utilizadas; e, tamén, nos respectivos xornais dos canteiros.
2.3. 1835. Realizaronse obras no adro e na sancristía por un importe de 3538 rs., máis 1700 rs., importe da cantería e mampostería. Foise pagando coa esmola deste ano máis a dos dous anos seguintes.
2.4. 1840. Tribuna, que se construiu na capela do Santo Cristo: 400 rs. Vidriera na sancristía: 30 rs.
2.5. 1847. O párroco susodito mandou ampliar a obra da igrexa, realizando un arco e o coro da capela do Santo Cristo, ao que lle engadiu a sancristía baldosada de madeira, o seu piso, e o faiado.
2.6. 1854. O enreixado e as paredes do adro: 646 rs.
2.7. 1920. Construcción dun par de columnas e unha escalinata de cantería para a entrada ao adro desta igrexa; tamén, a reconstrucción de parte do muro, que circunda ao mesmo: 897 ptas y 90 cts. As dúas portas de ferro, colocadas á entrada do adro: 333 ptas.
2.8. 1923. Mao de obra do pórtico, que se colocou na porta principal da igrexa, construído nos talleres de Daniel Vesada, de Sarria.
2.9. 1925. O carpinteiro desta parroquia, Enrique López, renovou o piso da sancristía. Polos materiais e xornais investidos: 75,50 ptas.
2.10. 1936. Polo encintado da fachada do Santuario e outros arranxos no teito para evitar as augas, utilizáronse seis bolsas de cemento, doce tellas, e a dous albaneles. Custo: 97 ptas e 10 cts.
2.11. 1942. Construcción de 37 metros cadrados de muro fronte á fachada da igrexa e outros arranxos, levados a cabo no resto das paredes do adro: 823,35 ptas.
2.12. 1943. O Santuario aportou 450 ptas., para a construcción dun cruceiro. Éste colocouse coa axuda dos fregueses no novo camiño, que ía ser no sucesivo o itinerario da procesión.
2.13. 1945. Segundo o Libro de Fábrica deste ano, nas obras extraordinarias de ampliación e reconstrucción da igrexa investiuse 8.898,50 ptas.
2.14. 1946. Na construcción da nova sancristía en ábsida, con planta alta e dous arcos máis para a ampliación do templo, investíronse 16.633, 95 ptas., de subvencións outorgadas polo Estado.
2.15. 1947. Construcción dun novo arco abovedado da nave dereita do Santuario; da nova tribuna; das escaleiras; dos materiais de cal, cemento, e madeiras; e do transporte dende Sarria..
2.16. 1956. Obra de ampliación do adro polo seu flanco Leste, consistente na compra do terreo e na construcción dun resistente muro de contención: 26.019, 05 ptas. Costeouse a obra mediante axudas do Estado; da aportación do párroco; e da esmola do Santo Cristo.
2.17. 1958. Colocación de tres remates de granito na torre do Santuario: 1.084 ptas.
2.18. 1960. Tres obras na igrexa. Embovedado da nave principal do templo. Refundición da campá grande cun aumento de 59 kilos de metal. Colocación dunha tapa metálica na torre para sacar as augas. Custo total: 24.365,60 ptas, que se foi sufragando de subvencións do Estado; e de aportacións do párroco e dos fregueses.

2.19. 1962. Faise unha restauración no Santuario, que vai a afectar ao pavimento; á cantería e á madeira; ás escalinatas aos altares; ás portas da fachada; ás dependencias da sancristía; e a electrificación das dúas naves. O custo da obra sufragouse mediante unha subvención de 75.000 ptas., concedida pola Dirección Xeral do Tesouro e Clases Pasivas.

Ao rematar o ano 1984 as contas do Santuario do Santo Cristo de Goián pasanse ao Libro de Fábrica das igrexas de Goián e Vilapedre, non quedando nin remanente nin déficit.

NOTAS:
1. Reflicto algúns dos obxectos que se mercaron nos séculos XIX e XX, e que dende a miña óptica considero como os máis relevantes.
2. Expreso as reformas e obras máis relevantes.