Conflito xeracional (13)

-...Xoán, tío ¿vendíche-los ranchos? -Preguntoulle un daqueles vividores; ou máis exactamente, un daqueles bebedores.

-¡Vendín, sobriño, vendín; e boa pena teño diso, que me quedei sen ranchos, pero ti quedaches..., sen curmáns! Cousas da vida, da parentela, que non é estable, ¡nin na corte! ¡Ja, jajá, ja ...!

Aquel paisano devolveullas:

-Mira por onde sae este túzaro, e mais parecía bobo! Daquela, na escola, facía-los oes cun canoto, ¡de bieiteiro!, despois de tirarlle a mola, que me lembro ben, ¡e saíanche cadrados! ¿Lémbraste; ti lémbraste?

-É que..., é que..., ¡desde que ando con malas compañías, espertei! -Quedou demostrado que aquel Xoán non era tan paspán como parecía á primeira vista.

-¿Iso vai por nós, ou polos ranchos? Es un desagradecido, que se non chegas a invitarnos, daquela tiñas que beber só, que xa ves que esta Hélène dedicase hoxe aos xateiros de Castro. ¡Eses teñen máis parné cá ti, meu Xan!

-¡Vosoutros o que tedes é unha boa penela! Eu, mantendo nos porcos para ir a Benidorm, ¡e agora, con esta rolda, váiseme un pernil!

Aos tunantes entroulles a envexa, esa enfermidade, social e secreta, tan xeneralizada ultimamente a pesares de que agora hai moito de todo, que nos tempos da miña crianza entrabas nunha igrexa, e de tanto ruxidoiro de tripas, logo nin se oían aqueles sinos, os de tocar a Santos.

-¿Que dis, que te vas a Benidorm? ¿Ti só, ou levas á Xoana?

-Teremos que veranear por tempos, coma os xudeus, pois o labrego non pode fecha-la porta e deixa-la facenda no asilo, como..., ¡como fixeches ti cos teus vellos, Manuel, daquela que fuches a Suíza, e total, para pelar patacas!

-¡Oes, sendo así, xa que nolos tres temos que ir a Madrid..., xa sabes, co Sindicato...!

Foi Colás o da ocorrencia maligna; pero Xoán aceptoullas:

-¡Ata Madrid pódovos levar; si, de verdade!

Colás volveu á carga, enleando aquela proposta:

-¡Si, ho, que te imos abandonar no medio dun mapa tan grande como é o de España! Querido Xoán, pouca confianza tes nestes veciños que tanto te queren: ¡acompañámoste ata esa praia, como está mandado!, que ademais diso, eu sei francés, que por algo estiven no Midí; ¡así fago de intérprete coas francesas, que en Benidorm son maioría!

Xoán non picaba tan alto:

-¿Para qué quero falar coas francesas de Benidorm téndoas aquí, tal que esta Hélène? ¡Eu non sei francés pero ben que me entendo con esta madame, que a trouxo de Xenebra ese Lois da Taberna! ¡Outro tanto non trouxestes vosoutros, da vosa emigración!

O chamado Colás non se deu por vencido:

-¡Está claro que ti, como non fuches emigrante, non sabes da vida alegre! As francesas de Benidorm sonche..., ¡outra cousa! Dedícanse máis ben a ensinar...; ¡iso, natación, para custea-la súa fonda, naturalmente! Pero só ensinan aos turistas ricos, aos ben vestidos; coma ti, poño por caso; ¡pero, se non enténde-lo francés, xa me dirás qué coño che ensinan, que hai que pedírllelo con graza!

-¡Pero mira que sodes mal falados…! ¡Daquela, cando estivo por aló a miña Xoana, ensináronlle a nadar, de balde...!

-¡Uiiih! ¿Serían as francesas; sábelo certo? ¡Ata serían, que esas obreiras do amor, traballan ás dúas mans! ¿Entendes iso..., iso das dúas opcións, chourizos e tortillas, todo na mesma tixola?

-¡Á miña Xoana ensináronlle os mesmos camareiros do hotel..., e iso que ela só fala castrapo! -Puntualizou Xoán, na súa evidente inocencia.

-¡Temos que ir contigo ao Benidorm! -Decidiu Manuel. -Mira, home, razoa: ás españolas, tal e como pasou coa túa muller, ensínanlles gratis por cortesía, ¡que por algo son mulleres! Os homes temos que cede-lo paso, ¿non si? Nós temos que ser corteses; e por demais, os galegos, para que non se nos note que saímos do cortello á brava, con pouca instrución. Pero disto non é preciso falar máis nada, por agora, que aquí, nolos tres, comprometémonos para acompañarte ás praias do Levante, ¡tan só polos gastos da fonda! ¡Xa verás qué levante! E verás, de paso, cómo lles flotan ás francesas...; iso, cando nadan boca abaixo, así, libres, sen vetillos, que nin..., ¡que nin que fosen as ubres da túa Teixa!

Xoán ía entendendo o plan a xulgar por como se aluspaba:

-¿Iso dos cabarés de Benidorm..., custará moito?

-¡Eu calculo que deses porcos que vendiches na feira aínda che sobrará..., para darlles propina aos camareiros, aqueles que ensinaron a nadar á túa muller! ¡Xa sabes, os favores páganse, nesta vida ou na outra! ¡Lei natural, chacho!

-En vista diso, e como dixo o outro, ¡un día é un día e un peso gastouse! Se Xoana non ten inconveniente, por min saímos para ese Benidorm..., ¡mañá mesmo! ¿Oes, e non afogarei, alí, nesas piscinas, se me poño entre dúas augas, boca arriba, para olla-los repolos das francesas?

Manuel deulle toda clase de seguridades ao respecto:

-¡Así se fala e así se fai, que ti es un macho, polo menos niso das barbas; e dos repolos, perde coidado, que te agarramos nós…, mentres ti axexas! Dese xeito só terás que abri-los ollos, pero, iso si, ben abertos! Ampárate nos teus amigos, que cando teñas un preito, por exemplo, ese das augas da túa Veiga Redonda..., ou unha querela do Polbeiro, daquela iremos declarar ao teu favor, ¡como é de lei! ¡Viva o noso Xan! ¡Que viva..., cando pague; e que morra a sede do inferno! ¡Madame..., s´il vous plâit, outra, outra dose!

Xoán, como tódolos débiles, agradeceu aquelas puñaladas trapeiras:

-¡Deu-vo-lo pague, rapaces, que maiormente niso do Polbeiro...; a verdade, tenme preocupado, que seica mas ten xuradas, que mo dixo na feira ese Cesteiro de Sarille, o Coxo! ¡Se iso é certo, daquela, calquera día..., que coa Xustiza topamos..., de cando en vez! ¡Canto vos envexo aos que emigrastes, que agora sabedes de todo; mesmo desas francesas que nadan boca abaixo, coas margaridas delongadas; e de idiomas, tamén, que tanto se precisan para andar polo mundo...; ata de leis, polo visto!

Aquel Colás, conseguido o seu propósito, remachou no cravo:

-¡Iso si; particularmente o francés precísase moitísimo nas cuestións do Levante! Xa nos verás ti, parlando o tré-bián coas francesas. Nunca desta viaxe te esquecerás; ¡palabra de veciño! Repolos coma aqueles de Benidorm..., ¡nin en Betanzos! ¡Téñenche cada mamelo...! E logo que mesmo son da cor das couves de Bruxelas, bronceados e...; e...; ¿como se di, Manuel, que ti, o que é de repolos, entendes?

-¡Dise, turxentes; tur-xen-tes; repolos turxentes..., meidi an France! ¡Oh, la-lá! ¡Madame, duble dii coñak, pur muá, xa que logo! ¿Vedes qué ben corto o francés? Estiven aló, nese sitio que chaman Perpignan. ¡Se vos contase das miñas aventuras: caía unha polas mañás, tódalas mañás; e outra ao serán, tódolos seráns! ¡Se non caían máis era por culpa das vacas, que tiña que muxir doce ducias...! ¡Total, cento corenta e catro traires, diarios!

Colás fixo valer o seu cosmopolitismo:

-Xoán, faime caso, a min, que eu son viaxante. Estoutro nin as cheira, pois en Perpignan as francesas nadan boca arriba, pero na piscina, naqueles colchóns de auga, que che son vibratorios, que mo dixo outro amigo...!

-...

-Moita pena me dá que este home, este veciño noso, sexa tan crédulo; ¡mira ti que crerlles aos palimocos iso de que en Benidorm se fala francés! Cando eu estiven alí, de vodas de prata coa avoíña, falaban maiormente en árabe! -Foi o comentario que lle fixen ao meu neto.

-¡Negativo! Avó, iso sería no teu século, pois onte mesmo contactei cun radio - afeccionado desas coordenadas, e daquela falamos en ruso, en ruso perestroiko; xa sabes, esa especie de esperanto comercial, coa raíz cirílica, que o usan agora na Comunidade Oriental.

Fun algo inxenuo; ou máis ben, pouco actualizado:

-¡Ai, logo, sendo así, pobre rapaz, que vai volver todo mareado, pois, entre francesas, mouras, rusas caucasianas…, todas esas..., acábanlle con canto ten, en dous días! ¡Eh! ¿Que fan agora, que están saíndo, os catro, da Xenebra, peneques de todo, arrimados uns nos outros? ¡Métense no auto do Xoán e van tordeando, máis curdos cós curdos daquela que fuxían do Saddam! ¡Como Deus non faga un milagre, estes acaban nun deses hortos, entre as silvas, en calquera das curvas! ¡Deu-los ampare, amén!
...

-¡Avoíño, rezaches tarde, que aí os tes, de corpo presente, todos, todos eles, e todos á vez, boca abaixo, coma esas francesas de Benidorm! ¡Déronse o castañazo padre, nesa curva, mesmo ao saír da Praza do Rolo; e nada menos que contra unha cisterna da British Oil! ¡Vaia laparadas! ¡Pobres ilusos: acabóuselles esa pretensión de nadar entre dúas augas! ¡E a min abortáronme a combinación coa Fili, tan interesante que parecía, xa antes de madurala!

Doínme daquelas vítimas dun accidente tan escabroso e tan..., definitivo:

-¡Meus pobres, qué pronto lles empezou o inferno! ¡Con esas lapas da cisterna non quedará deles nin a cinsa, así que mal negocio para as pompas fúnebres!

O meu neto era bastante frívolo, máis ou menos coma tódolos mozos; ¡e encima, superdotado, que xa é o colmo!

-¿Quen lle dará esa noticia ao Muiñeiro? ¡Daquela ese aproveitado vai bailar na propia moxega!

Eu pasei do xeral ao particular, doéndome da próxima:

-¡Tan moza, e xa viúva, pola vía rápida! ¡Miña pobre, co mal que lle sentará o loito..., unha vampiresa da maneira!

-¿Pobre, avoíño? ¿Tendo eses consolos co Muiñeiro; pobre..., de veras? ¡Ti, ás veces, dásme clases de ética hedonista porque está de moda, pero no fondo, nalgún recuncho da túa alma, segues sendo un novicio franciscano; quere dicirse, ético, ético e austero!

Enfadeime co rapaz, moito, maiormente porque non valoraba a miña sensibilidade:

-¡Cousa da que non renego, mocoso, que para yuppismo petulante chega co voso, co da túa xeración! ¡Entre uns e outros, puxéste-lo mundo patas arriba, ou sexa, ao estilo antigo, igual que pasou con aqueles que afundiron a Atlántida, daquela, na primeira das idades atómicas! ¡Estas supercivilizacións do mequetrefe humano sempre rematan así, nunha catástrofe universal!

-Avoíño, non pluralices, que catástrofe, o que se di catástrofe, tan só tivemos aquela da Atlántida..., ¡que tamén, a quén se lle ocorre almacena-las bombas hidróxenas, todiñas, xuntas, no mesmo cesto, na mesma caverna, por grandota que fose aquela illa, a Illa do Atlante!

-Esquéceste do outro cataclismo, aquel da evaporación lunar...

-¡Iso é outro tema, querido devanceiro, así que non mestures os allos coas cebolas! O da lúa ben sabes que foi cousa daqueles galegos, na súa primeira éxida, que lles deu pola fabricación dos sprays; ¡ata que rarearon o aire da lúa prehistórica, eles non pararon!

Daquel asunto tiña eu unha curiosidade insatisfeita:

-Por certo, rapazolo, ¿ti sabes se quedaron sobreviventes, que se dixo, daquela do Angstrom, que se viu en pantalla un letreiro que poñía, Véndese este solar; razón, en San Martiño da Lúa (Pol).

-¡Meu patrucio, qué pouco sabes! Aqueles catro galegos, aqueles que quedaban na lúa, no seu reverso, aqueles de Pol..., ¡eses xa retornaron á terra, aproveitando unha viaxe dos rusos!

-¿Entón, qué foi deles, pois na Dirección Xeral de Seguridade da nosa Xunta non os teñen rexistrados?

-¡Por suposto que non! Seica os teñen en Siberia, no Laboratorio das Desintegracións..., ¡para que lles desintegren a neve á base de transforma-lo hidróxeno en helio, que agora consúmese moito niso da eliminación do lixo industrial, maiormente por culpa dos plásticos!

-.-

¿Ides vendo qué fatigoso, qué conflitivo, qué traumático é convivir cun neto destes, tan precoz, tan evolucionado; destes que teñen a súa cabeciña saturada, amoblada de bits sapienciais, e iso que só vos conto algún que outro dos episodios da súa crianza, en extracto, resumidos? ¡Deus, cómo boto en falta aquelas ignorancias dos meus tempos, aquel atordamento da nosa posguerra..., por moito que as aborrecésemos, xa daquela!

Este rapaz cánsame, esgótame, pero a miña obriga, unha obriga ben grata por certo, é axudar a crialo, así que tan pronto espertei, ao outro día, funlle facer catro agarimos:

-¿Que tal, meu neno, qué fas agora, tan de mañá, cos auriculares postos? ¡Vas acabar xordo, e logo que á túa idade tes que durmir máis, moito, que ben o dixo o teu Pediatra, o do Seguro...!

-¡Ah, ola! ¿Xa está aquí este vello gruñón, este adurmiñado do fauteuil francés? ¡Daquela, ben vido!

-¿Que pasa, qué pasou esta noite, que te vexo concentrado?

-Nada de particular, que estiven parrafeando coa doutora Chi-Miña, coa que teño certas, ¡moitas!, afinidades radiais, pero, pola diferenza horaria, a ela entroulle o sono, e daquela cortámo-la conversa ata que na Arxentina sexan as 9 a. m. Tamén madrugaches, pero non me sorprende, pois en ti non é unha excepción... ¿Segues opinando que canto menos se durme, máis se vive?

-Meu neno, esta noite foi distinto, que non puiden pegar ollo con esa impresión, tan atroz, da morte do Xoán e deses whisqueiros de Castroverde. Como eu dixera aquilo de mercar un auto suicida para irme deste mundo, aborrecido das complicacións deste tránsito secular, tal parece que Deus fixo que enfocases as cámaras da Garda Civil, en tempo e forma para aluma-la miña conciencia. Tíñalle pedido a Deus que me deixase entrar no século XXI, pero, en vista do visto, quero irme ao Ceo, que este mundo que axudei a facer, ¡ou a desfacer, segundo se mire!, vai tan á présa que me escachiza os nervios.

-Meu vello, tómao como penitencia; ¡e proponllo así ao teu confesor, ao beatífico Xoán Carlos, ese crego da Folgosa, que niso estará conforme!

-Tal farei, meu sol; é ata pode ser que por penitencia me teñan aquí..., ¡xa que non me levaron daquela, daquela que testei!

O rapaz, que sempre lle chamo así, rapaz, que de corpo é un neno, pero como de mente vai tan lonxe..., fitoume aos ollos, mesmo como fan os médicos:

-Avoíño, ese profesor da Universidade de Monforte, ese que logrou licua-los bits da memoria universal para inxectarnos a Enciclopedia Espasa aos recén nados, ese foi o causante de que ti e mailos da túa xeración vos sintades tan desfasados, tan distantes, pero xa non ten remedio, así que, ¡paciencia e barallar!

-¡Non, non o ten! A ese tal Ansur Pérez teríao eu, de castigo, sachando couceiros; ¡o seu foi un crime de lesa humanidade pois o progreso, coma os mollos nunha meda, debe ir de continuo, un tras do outro, axustados, e non por ciclos, séxase, a saltos! -Queixeime por queixarme, case que falando para min mesmo.

-¡Seguro que si, que o farías, co carroza que es...! En cambio o noso Goberno, o actual, captouno para Ministro do Reciclaxe e da Rexeneración. ¡Pois ben, algo diso da rexeneración, social, ideolóxica, ambiental, produtiva, lle dixen á Chi-Miña!

-¡Ah! ¿Con motivo de qué? -A miña curiosidade non é tan científica coma a do neto, ¡pero é curiosidade!

-¡De que ía ser, dun tema de actualidade; da repoboación da Patagonia a base de nogueiras e de maceiras, que están estudando iso! Un erro, na miña opinión; e ademais, imperdoable, que xa teñen, ou deberan ter, a experiencia do que lles pasou co monocultivo dos trigais, ao longo do XX...

-¡Ah, si, claro, aquela clonación da palla curta..., que despois veu a saturación dos mercados cerealistas! -Para non acomplexarme diante do meu neto apelei aos meus coñecementos de Economía, marcándome aquel puntiño. O rapaz seguiu explicándome as súas teorías:

-Monas e esquíos hainos en tódolos países, que esas especies inzan o diaño, nun habitat calquera, pero aínda así serían demasiadas noces. En canto ás mazás..., ¡non, tampouco, que de sidra gaseada estamos ata os ollos! O licor das cereixas…, ese si que ten porvir, que ademais de saboroso é refrescante! Das nogueiras fanse as culatas de certas armas, pero, con iso dos fusís de peto..., ¡xa non están de moda!

Suxerinlle:

-Poderían facer turrón, turrón mixto, con esas noces, de moídas..., tal que para os vellos sen dentes; ¡digo eu!

-¡Cá, iso nunca; demasiadas calorías! Ademais, está prohibido pola OMBRO; ¡xa sabes, pola Organización Mundial de Bromatoloxía!

-¿E ti, que lles recomendaches, se pode saberse? -Algunhas cousas non mas contaba alegando que me faltaba base intelectual para seguirlle en certas especulacións científicas.

-O meu ditame, aínda que non foi definitivo porque estou desenrolando unha fórmula para obter, en probeta, por clonación selectiva, unha certa combinación de zorro prateado, visón galego, marta cebellina e carneiro karakul. Con este becho, coa resultante diso, podían repoboarse as pampas, de forma rendible. O pelico que resultaría dese híbrido faría as delicias de calquera muller desas que se teñen por civilizadas; caso á parte son as ecoloxistas, que esas non teñen frío, pois, do contrario... Pero o problema está en que non dou atopada a fórmula nutrinte básica, indefectible, complementaria da herba, para manter lustroso un animal desas características, que sería, claro está, omnívoro. ¡Avoíño, neste asunto non sei por onde escoller!
.../...