Testemuñas da Memoria
Odaiko, percusión e espectáculo
Son tan fanático da música que, tan ben alucino cunha orquestra sinfónica como cun piano a secas, cunha banda sonora como cun banjo solitario, cun tema de Bruce Springsteen como cun de Manolo Escobar, cuns temas dunha coral calquera como co simple asubío das bandas de Morricone. Son tan fanático da música que ás veces só me apetece escoitar un simple instrumento. E non digo nada se me remito ós instrumentos de percusión! Con moi pouquiños pódese revolucionar todo un tempo musical, todo un mundo cultural.
Hai pouco máis dun mes tiven a ocasión de ver e escoitar (por certo, a música tamén se pode ver) ó grupo de percusión Odaiko. Catro tíos (no bo sentido da palabra) que cuns poucos aparellos revolucionaron o auditorio no que deron o concerto. Certo que a revolución chegou máis ben pola súa actuación (outro por certo, a música tamén se pode actuar). Porque, a ver, hai que recoñecerlle o mérito a uns mozos que, desde o principio, te enganchan de tal maneira coa súa música e coa súa verborrea que non che queda outra que facer o que che din: se hai que dar palmas, danse palmas; se hai que tocarse o cu, tócase o cu; e se hai que darlle unha labazada ó do lado, dáselle a labazada (menos mal que non o pediron), porque o ritmo con que te apuran méteseche nas entrañas e o sangue xa sabemos que axiña nos ferve. Pola contra, tamén ten o seu mérito que, logo de alborotar o galiñeiro, de alporizar ós máis cativos, vai ti e ponte a calmalos. Como non se calman, non lles queda outra que facer de tripas corazón ou tragar fel e seguir actuando, que para algo son xa uns profesionais.
Madía leva!; como non van ser profesionais se xa levan sobre as súas costas máis de 1.500 concertos, 300 actuacións propias e outros proxectos ligados á danza, ó audiovisual e ó que lles cadre! Porque a proposta artística deste grupo galego céntrase na exploración da música tradicional multiétnica, na súa variante percusiva, faceta pouco traballada pola dificultade que supón a diversidade técnico-musical. Nos seus espectáculos mesturan instrumentos de orixe oriental (odaikos, gongs, táboas), africanos (djembé, sabar, dum-dum), latinoamericanos (congas, bongos, maracas, caixón), galegos (bombo, pratos, tamboril, tarrañolas) e instrumentos de creación posterior como a marimba, o vibráfono ou a batería (terceiro por certo, o nome do grupo xa se ve que vén dese instrumento oriental, que é un tambor tradicional xaponés, con 1,2 metros de diámetro e 1,5 de profundidade e que fan falta tres persoas para tocalo)
En Barbadás presentaron o seu traballo "Invención", no que a posta en escena e as doses de humor retranqueiro fixeron que a súa música fose máis alá do típico espectáculo musical. A imaxinación e a creatividade son pezas fundamentais para a creación de novos obxectos e a busca de solucións ás que o ser humano se ten que enfrontar día a día. Grazas a Odaiko enfrontámonos con orgullo, bailando e gozando a un futuro cheo de ritmo e ilusión.
Como dicía, Odaiko vai máis alá da música. Xa que se adican a realizar outras actividades educativas, como obradoiros de creación artística, xogos populares, teatro de sombras e voluntariados. Compoñen o grupo Juan Collazo, Antonio Ocampo, Félix Rodríguez e Francisco Troncoso. "Aínda que estamos estreitamente vinculados con Ourense (cuarto por certo, no 2004 sacaron á luz o seu primeiro proxecto... onde?, onde vai ser!, na nosa cidade!), o grupo adoita ensaiar na localidade de Merza, Pontevedra", tal como me conta Juan Collazo.
Creo que me perdería se me dedicase a escribir aquí todas as actividades e todos os festivais polos que teñen pasado, tanto nacionais coma estranxeiros, pero si aseguro que estiveron nos máis grandes, que xa é dicir. E o mesmo me acontecería se pregoase as colaboracións que mantiveron con xentes ou agrupacións da arte musical, que tamén aseguro que é moita e moi pero que moi boa.
Odaiko, o grupo de percusionistas multidisciplinares que mestura o mellor do pasado cun presente sen limitacións e cun futuro que veremos no seu próximo disco, no que colabora Vanesa Muela (derradeiro por certo, debérono estrear neses días nos que escribín precisamente esta reportaxe). Estou seguro de que será unha nova gozada. Moita sorte, rapaces!
