O póster do Che

Dorme, entre os papeis do meu escritorio, un vello póster que merquei de mozo nalgunha papelería de Gijón, coa imaxe tópica do Che Guevara e unha lenda que, se mal non lembro, viña a dicir algo así como: "Prefiero morir de pie, que vivir siempre arrodillado".

Dende que o merquei foi meu compañeiro de internado e, comigo, aquel debuxo icónico cruzou as horas boas e as horas malas, o tempo de estudo e o de lecer, que de todo houbo ó longo daqueles seis anos, por máis que tiveramos a impresión de que estabamos confinados na cadea a centos de quilómetros da casa.

Con aquel póster como testemuña, os meus compañeiros e máis eu aprendemos a percorrer Sudamérica en motocicleta, a ser fotógrafos de rúa no Zoco do Distrito Federal mexicano, a vivaquear en Sierra Maestra e mesmo a darlle coa porta do Ministerio de Industria nos morros a Fidel. Envexamos non ter podido sermos nós aqueles barbados armados entrando polas rúas de Santiago e da Habana o 1 de xaneiro do 59. Sufrimos coma ninguén nas selvas andinas bolivianas e case choramos ó ver as fotos do corpo morto, exposto e nu, coma unha peza de caza, nunha “morgue” de non se sabe onde. En fin, que logo daquel cartel, o Che converteuse no noso "cristo dos tempos modernos" e non había letra que o aludira que nós non cantaramos.

E así pasou o tempo ata que unha decisión transcendental na miña vida me trasladou -a min e ó póster- a Vigo para coller folgos nos estudos e fuxir definitivamente daquel internado que me acollera imberbe e me despedira mozo e barbado, coma o Che.

Unha pequena habitación no vello Hostal El Carmen das Travesas, foi o meu refuxio substitutivo de luns a venres, pois dende Vigo xa podía volver á casa nas fins de semana e aquilo era outra cousa.

A señora que atendía a fonda era de Sampaio de Ribadavia e pouco a pouco fomos gañando en confianza, ata que un día me desvelou a súa historia.

Foi -semanas antes, semanas despois- polo tempo do asalto de Tejero ó Congreso. Contoume que marchara de nena para Cuba e que alí, cos seus pais, fora feliz. Unha nena feliz que xa adulta ollou con esperanza a chegada daqueles rapaces atractivos á Habana. Ata que, de súpeto, un mal día entrou pola casa unha orde da Revolución que os deixaba literalmente sen nada, colocándoos no aeroporto cunha única maleta e sinalándolle co índice o camiño de España.

Unha sortixa foi o único luxo que gardou, ata que na cola do avión alguén reparou nela e lla ripou do dedo no nome da Revolución. Logo contoume máis cousas e mesmo da súa man, por vez primeira eu tiven na miña as páxinas do "Granma". Velaí de qué xeito, naqueles días, a min se me empezou a mirrar o póster do Che e oxidar o mito da revolución cubana.