Filgueira Valverde e a lingua galega

A Real Academia Galega acordou dedicarlle o Día das Letras Galegas de 2015 a Xosé Fernando Filgueira Valverde. Acordo que foi cuestionado por algúns que, mesmo, puxeron en dúbida a liberdade de elección dos académicos. Coido que, se un home que ten máis de dúas mil publicacións entre libros e folletos (máis de 300) e artigos (máis de 1000), moitos (616) recollidos nos nove tomos dos «Adral», e as dúas mil cincocentas intervencións públicas en conferencias, cursos, congresos etc..., non merece que lle dediquen o Día das nosas Letras ¿quen o merece?

Filgueira Valverde era un polígrafo, un xigante da cultura deste país. Como nos dixo o seu fillo Fernando: “Era un pozo de sabenza, e degoiraba comunicala. As conversas con el eran unha regalía, sempre deprendías cousas (…) O labor de Filgueira Valverde no eido das Letras e a Cultura Galega e no de loitar na súa vida por facer País é moi importante, e poucas persoas con coñecemento da súa obra e o seu labor a prol da cultura poden poñer en dubida a súa idoneidade para tal honor (1).

Filgueira Valverde sempre foi un defensor da lingua galega en todos os ámbitos. Nunha carta súa que foi publicada en Amencer dicía: “Hoxe, 17 de maio, é o “Día das Letras Galegas”, maxinado co anceio de que teñamos como días da nosa fala todos e cada un dos que ten o ano. E ¿como imos logralo? Valéndonos a cotío dela, lendo os nosos grandes escritores, tendo libros deles, servindo afervoadamente a Galicia”(2).

Un papel moi importante de Filgueira a prol da nosa lingua foi cando en 1970 se debatiu nas Cortes Españolas a “Ley General de Educación” cunha intervención súa en galego defendendo o seu uso no ensino como lingua vehicular. Tamén tivo moito que ver na elaboración e na aprobación da Lei de Normalización Lingüística en 1983, cando era Conselleiro de Cultura.

“Para Filgueira, Galicia é a Lingua. A lingua é a nosa identidade coma galegos; se a perdemos, deixariamos de existir como pobo. O compromiso con ela é individual, para soerguela soamente temos que falala” (3).

Como escribiu o profesor Alonso Montero, presidente da Real Academia Galega: “A obra do ilustre polígrafo pontevedrés constitúe un dos grandes capítulos da cultura galega do século XX” (4).

NOTAS:
1.Amencer, número 228, 17 de maio 2015, páxinas 4 e 8.
2.Amencer, número 28, 17 de maio de 1985, páxina 4.
3.Amencer, número 228, 17 de maio de 2015, páxina 10.
4.Ibidem, páxina 12.