Co xenio destrozado

Estes días tiven a oportunidade de escoitar detidamente a nova proposta de Ses, “Co Xenio Destrozado”. Parece que a artista coruñesa recunca no credo que sabiamente transmite en cada concerto. Por unha parte, mestura con destreza o propio co tradicional, o resultado son letras comprometidas con sabor a terra e a semente de universalidade dende a lingua e a cultura nas que Ses aprendeu a tocar e a sentir o mundo. Por outro lado atopamos cancións propias que reflicten o seu compromiso cos problemas sociais que a rodean.

Empeza o disco convidándonos a fuxir das medias tintas, co tema que lle dá nome ao traballo; esta canción semella toda unha declaración de independencia creativa e tamén de conciencia que a leva a falar en cada concerto con total liberdade para que a xente poida escoitar o que poucas veces de di. O disco segue cunha “Milonga de aquí” na que de novo a cantautora se nos amosa tal e como é, tal e como pensa e tal e como quere construír unha realidade libertaria. No terceiro tema, ”Canto aquí, canto na Habana”, regresa á cultura tradicional para cantar unha serie de coplas que desprenden un sabor a interculturalidade no que adquiren pleno sentido todos os ritmos que se recollen no disco.

Entre as cancións de compromiso ben se poderían destacar dúas: “Boto en falta unha ilusión” e “Concordias de papel”, na súa dobre versión. Nestas cancións Ses rebélase contra a violencia de xénero e fai unha defensa de todo o que a muller representa para a sociedade galega, exemplificándoa na súa nai, a quen lle fai un fermoso “blues” .

En cada canción percíbese unha elaboración lenta e moi reflexionada que non deixa espazo ao azar. Estamos ante unha muller que coñece ben a música tradicional da súa terra porque leva moitos anos aloumiñándoa e aprendendo dela, por iso agora se sinte libre para facela parte do seu ser artístico e recreala xunto con letras que escachan silencios protocolarios para berrar realidades que podemos cambiar a forza de vontade.

Estamos a falar dunha artista integral que transforma en arte a denuncia que fai da realidade que vive e que se sinte libre para beber de todo, mudando en creacións propias as emocións provocadas por cada música ou letra tradicional. É por isto que cada concerto de Ses se converte nunha radiografía da liberdade en estado puro.