lunes, 7 de julio de 2025
CALIFA instalarase no experimento R3B, unha das colaboracións cientÃficas máis importantes de FAIR. Este experimento, que conta actualmente coa participación de máis de 250 persoas de 15 paÃses, dedÃcase ao estudo da estrutura e dinámica do núcleo atómico e está coordinado dende maio de 2017 pola investigadora Dolores Cortina. O persoal do IGFAE está involucrado dende 2005 neste proxecto, do que tamén forma parte o grupo Deseño e Simulación Numérica (DSN) da Universidade de Vigo, artÃfice do deseño e construción da estrutura mecánica do detector. Varias empresas galegas, especializadas na fabricación de fibra de carbono, mecanizado de precisión e metroloxÃa, achegaron tamén o seu coñecemento para facer posible CALIFA.
Módulos de detección CEPA
Nesta última fase, o equipo finalizou a construción e montaxe dos módulos de detección de CALIFA coñecidos como CEPA. Este paso mellorará de maneira substancial a detección de radiación gamma e partÃculas cargadas de alta enerxÃa que se producen no momento da reacción nuclear. Con isto aumentará de forma notable a eficiencia do experimento R3B, e facilitará a realización de medidas de precisión aproveitando as vantaxes dos feixes de ións acelerados en FAIR.
Coa entrega de CEPA péchase unha etapa que durou máis de 10 anos (aos que hai que sumar a investigación e deseño previos) na que colaborou persoal cientÃfico e técnico de España, Alemaña e Suecia. O custo actual do detector CALIFA supera os 3,8 millóns de euros, 24% dos cales foron financiados con fondos captados por este equipo de investigación. Unha vez completado o traballo, o custo final de CALIFA superará os 5 millóns.
Aplicacións nas tecnoloxÃas de imaxe médica
O calorÃmetro CALIFA é capaz de detectar simultaneamente partÃculas cargadas e radiación gamma, cubrindo un rango enerxético sen precedentes, dos kiloelectrónvoltios (KeV) a centos de megaelectrónvoltios (MeV). A tecnoloxÃa de detección utilizada neste tipo de detectores, asà como as técnicas de reconstrución da información obtida, son semellantes ás que se desenvolven no campo da imaxe médica. De feito, a I+D realizada para CALIFA deu pé a un proxecto de “proba de concepto” cuxa finalidade é acelerar a transferencia de coñecemento e resultados xerados no ámbito da investigación fundamental.
Sobre R3B e FAIR
O experimento R3B (Reactions with Relativistic Radioactive Beams) utiliza ións radioactivos a velocidades próximas á da luz, cos que se desenvolve un amplo programa de investigación en cuestións elementais para a fÃsica nuclear. Entre elas destacan o estudo de propiedades fundamentais dos núcleos atómicos e da forza responsable de unir os protóns e neutróns que os forman, asà como a importancia das correlacións que se dan entre nucleóns. R3B ten tamén por obxectivo reproducir as reaccións que teñen lugar no interior das estrelas, responsables de xerar unha enorme enerxÃa e crear os elementos que vemos no Universo.
R3B é un dos experimentos que se desenvolve en FAIR (Facility for Antiproton and Ion Research in Europe), un novo centro de investigación internacional para o estudo da estrutura e propiedades da materia visible que forma o Universo. Encóntrase actualmente en construción, nas proximidades da cidade de Darmstadt. Unha vez finalicen estes traballos, FAIR estará equipado cos máis potentes aceleradores de antiprotóns e ións pesados do mundo. O centro acollerá máis de 3.000 cientÃficos e cientÃficas de 50 paÃses, que desenvolverán labores de investigación básica e aplicada no campo da fÃsica nuclear. O custo da obra, duns 1.500 millóns de euros, está financiada por un consorcio de nove paÃses.
O equipo do IGFAE que contribuÃu á instalación de CALIFA en R3B compuxérono Dolores Cortina, Héctor Ãlvarez, José Benlliure, Martina Feijoo, AntÃa González, David González, Gabriel MartÃnez, José Luis RodrÃguez e Georgina Xifra.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicación Pública, é a maior reunión anual de expertos en comunicación pública de Europa organizada polo Comité Europeo das Rexións en colaboración coa Comisión Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comité Económico e Social Europeo e a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as últimas tendencias, iniciativas e ideas no ámbito da comunicación pública. O director xeral de Relacións Exteriores e coa Unión Europea, Jesús Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comité Europeo das Rexións, e celebrada baixo o lema 'Máis alá das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaración de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas máis antigas de Galicia que conta, como mÃnimo, con tres séculos de historia. Este recoñecemento supón a aplicación de inmediato do réxime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protección. Esta distinción, que se suma á de Festa de Interese TurÃstico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos órganos consultivos favorables.
