martes, 16 de septiembre de 2025
Todo isto baixo a batuta da I Cátedra Internacional José Saramago da Universidade de Vigo, desde onde levan meses organizando cada detalle dunha cita que agardan se converta en histórica.
Máis de medio cento de conferencias nun congreso aberto á cidadanÃa
O eixe central das actividades será a VII Conferencia Internacional José Saramago, un encontro aberto á cidadanÃa –non é preciso inscribirse- e que se levará a cabo no auditorio do Centro de Visitantes do Parque Nacional das Illas Atlánticas, no edificio Cambón. “Contaremos coa intervención de 61 conferenciantes procedentes de 41 universidades e 18 paÃses”, explica o director da cátedra, Burghard Baltrusch, profesor da Facultade de FiloloxÃa e Tradución, ao que engade que, en termos de continentes, estarán representados Europa, América –tanto do sur como do norte-, OceanÃa, Asia e Ãfrica. Contarase, ademais, segundo el mesmo indica, con dez convidados especiais adicionais -xornalistas, artistas e investigadoras/es-.
“No ano no que se celebra o centenario queremos transformar este VII congreso nun evento especialmente amplo e cunha proxección internacional e mediática aÃnda maior ca en anteriores ocasións”, salientan desde o comité organizador, facendo asà fincapé en que o obxectivo era traer a Galicia o maior número posible de representantes da Jangada, a Rede Internacional de Cátedras José Saramago, centros de investigación e asociacións, mais tamén investigadores, estudantes e outro público interesado.
Como primeiro eixe temático, o congreso explorará a fonda relevancia contemporánea do legado filosófico deixado por José Saramago, incluÃndo cuestións relacionadas cos animais, a empatÃa e o antropomorfismo. Completan este eixe, entre outros, os obxectivos sociopolÃticos da rede JANGADA de cátedras, institutos e asociacións, a partir dos principios ético-morais consagrados na Carta Universal dos Deberes e Obrigacións dos Seres Humanos. Inspirada no discurso que Saramago pronunciou o dÃa 10 de decembro de 1998 en Estocolmo, cando recibiu o Premio Nobel de Literatura, foi elaborada na Universidade Nacional Autónoma de México (UNAM), por unha comisión de especialistas internacionais e sometida á ONU en 2018. Deste xeito, esta Carta e o debate internacional sobre os seus temas constituirán o segundo eixe temático deste congreso. “Un cuarto eixe temático estará dedicado ás reflexións sobre a situación actual e o futuro da cultura e lingua galegas, a partir dos vieiros e reivindicacións que nos ofrece o pensamento saramaguiano”, engade desde a organización.
Forte actividade cultural arredor do congreso
No relativo ás actividades culturais, o programa do congreso inclúe unha performance da poeta galega Silvia Penas –o xoves 27 ás 18.30 na sede de Afundación-; un recital de poesÃa de Patricia Lino –no Camões o venres 28 ás 18.15 h-, e a instalación artÃstica do portuense Miguel Januário, no Camões o mércores 26 ás 18.15 horas.
Xunto a estas actividades que se levarán a cabo nos propios dÃas de celebración do congreso, a programación cultural inclúe tamén unha exposición sobre o diálogo que se estableceu entre Saramago e a pintora portuguesa Graça Morais. Será na sala de exposicións II da Sede Afundación Vigo do 18 ao 29 de outubro, estando previsto para o dÃa 27 a visita á exposición da propia artista.
Baixo o tÃtulo O surrealismo de Saramago no cinema, o congreso trae tamén consigo un ciclo de cine. Neste caso será no Marco, o Museo de Arte Contemporáneo de Vigo, do 25 de outubro ao 19 de novembro. Proxectaranse diferentes filmes e curtametraxes en versión orixinal con subtÃtulos en castelán. As proxeccións arrancarán o martes 25 ás 19.30 horas coa proxección de Enemy (O Homen Duplicado), dirigido por Denis Villeneuve (Canadá/Espanha 2013), presentado polo guionista de cine e televisión Javier Trigales.
“Da atmosfera creada con todas estas actividades valerase a destacada escritora portuguesa Isabela Figueiredo para crear textos de ficción inspirados nesas temáticas que serán repartidos e publicados nos dÃas do congreso”, explican desde a comisión organizadora ao respecto da residencia literaria O sublime código da insubmissão.
O informe da ConsellerÃa de Vivenda e Planificación de Infraestruturas cifra en 2.943 as vivendas de promoción pública en marcha diferentes fases de tramitación e execución na comunidade. Estas vivendas forman parte do traballo do Goberno galego para duplicar o parque público residencial, o que significa que neste momento a Xunta ten xa en marcha o 73 % dos novos fogares comprometidos para esta lexislatura. Cómpre recordar que en 2025 o Goberno galego triplicou o orzamento destinado á vivenda pública e solo residencial. O Informe reflicte asà que neste momento, a Xunta de Galicia ten 2.943 vivendas de nova construción en marcha, o que supón un investimento xa licitado de 208 M€, e un total estimado de 451 M€.
A nova ferramenta, que se activará nos próximos dÃas, está configurada como un cuestionario en liña, sinxelo e de fácil aplicación, que poderán empregar os docentes en calquera momento en que sexa necesario para obter información sobre o ambiente de convivencia na súa aula. Está prevista para ser utilizada, tal e como informou Rueda, nos últimos cursos de educación primaria (5º e 6º) e en secundaria, bacharelato e FP. Logo da decisión do profesor de activar o Termómetro Acoso Escolar, e unha vez que o alumnado o complete, xerarase de forma automática un informe detallado para a aula, que incluirá indicadores clave sobre a convivencia, o benestar emocional do grupo e a detección de posibles casos de acoso. Este informe servirá de base para a reflexión docente e para a toma de decisións pedagóxicas orientadas á mellora da convivencia e á intervención educativa cando sexa necesario.
