viernes, 3 de mayo de 2024
O achádego é unha posible diana terapéutica inhibindo a proteína p63, esencial para que determinadas células do fígado activen o seu metabolismo durante a fibrose. Ao inactivar esta proteína en diversos modelos preclínicos, o persoal investigador logrou ademais reducir a inflamación no fígado. Estamos moi satisfeitos por atopar unha diana que podería ser o obxectivo de futuros estudos orientados ao desenvolvemento de novos fármacos para abordar a fibrose hepática, sosteñen Marcos Fernández Fondevila e Eva Nóvoa Deaño, autores principais do artigo. O traballo acaba de publicarse na revista Cell Reports Medicine.
Fibrose hepática, cicatrices perigosas
A fibrose hepática é unha enfermidade cada vez máis común, principalmente debido ao crecente número de persoas con obesidade e diabetes tipo 2, dúas das patoloxías máis asociadas á chamada enfermidade de fígado graxo, que pode desembocar nunha fibrose. Unha vez aparece, os cambios no estilo de vida non son suficientes para frear ou revertela; e non existe, polo momento, ningún fármaco aprobado para o seu tratamento. Tal é a situación que actualmente a fibrose hepática metabólica converteuse na causa máis común de transplantes de fígado e multiplica o risco de mortalidade dos pacientes.
Enmarcada nunha liña posta en marcha no CiMUS hai varios anos, a investigación que acaba de ver a luz demostra que os pacientes con fígado graxo fibrótico teñen niveis elevados da proteína p63, particularmente nas células estelares do fígado. Estas células teñen como función principal en condicións normais almacenar vitamina A. Ademais, desempeñan un papel importante na reparación do tecido hepático. En particular, en resposta a dano ou inflamación no fígado, as células estelares activan o seu metabolismo, consumindo unha gran cantidade de nutrientes e producindo enerxía que utilizan para producir as fibras de coláxeno que se coñecen como cicatrices. Cando este proceso se descontrola, como sucede nalgúns pacientes con fígado graxo, prodúcense grandes tabiques de cicatrices que impiden ao fígado funcionar adecuadamente. Este fenómeno denomínase fibrose hepática.
No noso grupo do CiMUS da USC detectamos que p63 é esencial para que as células estelares activen o seu metabolismo durante a fibrose. Ao inhibir p63 nestas células, podemos limitar que obteñan enerxía e en consecuencia reduzan a produción de fibrose, indican Fernández Fondevila e Nóvoa Deaño. Engaden tamén que ao inhibir p63, as células son incapaces de activar HER2, que é amplamente coñecido polo seu papel no desenvolvemento dalgúns tipos de cancro. Ademais non só logramos diminuír a fibrose hepática, senón tamén reducir a inflamación no fígado ao inactivar p63, utilizando diversos modelos preclínicos. Este logro permitiunos identificar unha diana terapéutica específica que podería abrir a porta a futuras investigacións orientadas ao descubrimento de fármacos específicos.
Este traballo é froito dunha colaboración interdisciplinaria liderada desde o grupo do CiMUS da USC por Rubén Nogueiras Pozo, investigador Oportunius e profesor da USC, e na que participaron outros equipos de investigación do CiMUS (Carlos Diéguez, Román Pérez, Ashwin Woodhoo e Marta Varela), o Hospital Universitario Marqués de Valdecilla (Javier Crespo e Paula Iruzubieta), e grupos do Centro Nacional de Investigacións Cardiovasculares e a Universidade Complutense de Madrid, CIC bioGUNE de Bilbao, o Hospital Universitario de Salamanca e a Universidade de Columbia en Nova York.
A Cidade da Cultura súmase en maio á celebración do Día das Letras Galegas, dedicado este ano á música, profesora e poeta Luísa Villalta, cunha variada programación divulgativa destinada a dar a coñecer a súa figura e a súa obra a toda a cidadanía. Ao longo do mes das Letras, o Gaiás organiza propostas como unha lectura participativa de poemas, un encontro con rapazada de centros de ensino, unha exposición bibliográfica ou dúas propostas teatrais para público adulto e público familiar. A primeira destas actividades será o mércores 8 de maio, e consistirá nun encontro entre alumnado de dous dos institutos nos que Luísa Villalta se desempeñou como profesora e activista cultural.
De pais galegos, nace en Toledo, aos sete anos volve a Galicia e instálase coa familia en Ferrol. Na súa adolescencia séntese atraído pola pintura e recibe clases do pintor ferrolán Felipe Bello Piñeiro, cursa estudos de maxisterio e exerce como mestre nacional en varias escolas. Máis tarde, en 1947 trasládase a Madrid para estudar belas artes na Escola de San Fernando, e licénciase en 1951. É nesta época cando abandona a pintura realista e entra en contacto coa corrente expresionista europea coa que sente afinidade non só no aspecto formal senón tamén polos seus contidos sociais. É tamén a época en que empeza a escribir as súas primeiras novelas e a interesarse pola filosofía, o ensaio e a literatura.
