Diario do confinamento. Os avós

Os avós son ese fío que nos ata a aqueles aos que non coñecemos.
Traen o apelido e os lugares con eles; en realidade traen o pasado cosido nas engurras. Cando nos miran, cando nos miraban, depositaban en nós a confianza no futuro.

Para nós, os avós sempre son maiores, para eles nós sempre somos novos.

Os pais teñen obrigas. E vánselle os días dunha noutra, sen darse conta de que medramos, de que nos van ter que deixar voar.

Meu avó levaba sombreiro e gustaba da vida máis que nada. Tanto que comía como se estivera convencido de que o corpo non podía abandonalo, se el o alimentaba. Tanto que non podía perder o tempo en loitos con todo o que había por ver.
El era sinxelo e contundente. Fillo de solteira. Canteiro de profesión. Votou a Fronte Popular e tivo que pagar durante a ditadura ese voto, cada vez que ao falanxista lle apetecía e pasaba pola casa.

A avoa era pequena, pano á cabeza e dor nos riles, pero enfrontábaos (aos que viñan a cobrar a quen non os votara). Nunca lles perdoou esa baixeza. Os avós morreron sen que puideramos facer algo por eles, sen que puideramos salvalos do pasado.

Falábase pouco… eran tantas as desgrazas.
Pechaban a taberna por gardar loito, unha temporada arrendárona mentres non podían quitar a dor da alma. Así eran eles.

Os netos, as netas, sempre temos esa debilidade. Esas ganas de darlles algo do que lles quitou a vida. Eu soñaba cun sillón para a aboa. Soñaba con que ela durara o suficiente para ganar eu o primeiro soldo e poder mercarllo. Non puido ser, nunca nos deixan pagar as débedas.
A el compensouno miña nai, naqueles anos que lle quedaron de vida, ela soubo darlle o que tiña. Nunha ocasión ela veu antes do día que tocaba e non me dou tempo a levalo ao teatro. Non hai que atrasarse, pero tampouco adiantarse… Hai que vir en hora. Fomos ao cine e el sorprendeuse do grande que se vía todo, porque todo era inmenso na pantalla. Puidemos ir a Xeve, a aldea onde vivía alguén que pasara pola aldea e que el apreciaba; mentres quedaba nesa casa a falar das súas cousas, eu fun ver a unha amiga que vivía noutro lugar; cando o recollín deime conta de que por non dicir que non, bebera o que lle puxeran e tivemos a viaxe máis alegre que lle lembro. Antes de chegar á casa leveino a tomar café, a ver se lle pasaba, pero na mesma porta lle escapou a risa, e con ela descubriuse.

Creo que foi feliz. Só me doe aquel derradeiro día no que eu non me din conta de que se ía.

El comía para non morrer. Cada un, cada unha de nós fai algo para esquivar a morte. Eu mercáballe cousas a miña nai… ela chegou a dicir: pensas que se non teño todo estreado non morrerei. Si, a verdade é que o pensaba. Igual que me agarro ao feito de que se teño traballo pendente non me irei, eu, tan cumpridora, como vou deixar iso sen facer?

Mirar atrás é parar o presente, deixándose levar pola nostalxia.
Esa mirada da muller de Lot que a converteu en estatua de sal. A Biblia deixáranos a mensaxe.

Mirar sempre para a fronte, que din os portugueses. Mirar cara adiante para non tropezar, para non perder o horizonte, para loitar polo futuro. O mañá ten a carta da ilusión, a luz da esperanza, a mornura do verán que se aproxima, saltando por riba dunha primavera, desaparecida detrás das portas do confinamento. Benvidas as flores e os froitos. Benvida a luz branca da mañá e a largueza dos días, as noites cálidas e a alegría de sabernos superviventes, de novo.

Os avós están no pasado. Estes días nos que semellaba que unha pandemia viñera recoller aos maiores,acordámonos deles e quixemos facer o exercicio contrario. Quixemos traelos, tirando das lembranzas coma dunha corda, para miralos de novo, para mirarnos neles.