Cartas a Antón

Meu amigo Antón:
A penas te vin ao longo da Semana Santa. Pensaba acudir contigo a algunha procesión para escoitar os teus comentarios que seguramente me darían pe para un articuliño, pero non foi posible: pechácheste na casa por medo ao frío e á chuvia e nin sequera quixeches que te visitara na casa. En fin, que che tocou a quenda de estar algo túzaro. Pensei que a cousa sería diferente para o fin de semana, pero neste caso fun eu o que andei por outro lado: xa sabes que morreu de xeito totalmente inesperado un grande amigo meu ao que ti coñecías pouco, aínda que algunha vez cho teño presentado. En todo caso, ti caícheslle moi ben e con frecuencia me preguntaba por ti, pedíndome mesmo que lle contase ao grupo no que ambos estabamos moitas das túas anécdotas de paisano cachazudo, algo burlón, un pouco descrido, dabondo escéptico e simulador de accións e pensamentos políticos para trampear cos que mandan. Ría a cachón coas cousas que de ti eu lle comentaba. Chamábase Agustín Díaz Blanco, era xornalista de calidade, tanto que os mandamáis que daban rodas de prensa tíñanlle certo recelo porque con el non coaban as mentiras. Traballaba na televisión española en Galicia e empregaba moitas horas do seu tempo ás revistas Encrucillada e Irimia onde coincidiamos el e máis eu. Aínda que era deportista constante, sendeirista, e levaba unha vida moi sobria e mesmo ascética, a morte típica dos que non se coidan, unha parada cardíaca, tamén lle chegou a el de xeito súbito. O autobús no que viaxaba ata Lavacolla, onde ía coller un avión, chegou ao aeroporto e del baixaron os viaxeiros, todos menos el que, no seu asento, quedara durmido para sempre. A xente, nerviosa, comentaba a situación, e unha das súas fillas que traballaba naquelas instalacións acudiu por ver a causa do nerviosismo dos pasaxeiros e atopouse co seu propio pai xa defunto. Xa ves, así é a vida e a morte. Morreu nun venres santo e enterrámolo cando todo o mundo cristián celebraba a resurrección. Deixamos o seu corpo durmido no dormitorio (cemiterio) de Ramil, en Castro de Rei, e moitos cremos que Tintxu, como lle chamabamos, está resucitado na nosa memoria, e, sobre todo, na memoria de Deus.


O sábado pola noite, meu Antón, non tiven tempo de buscarte; cando viña de velar o corpo do meu amigo, cheguei co tempo xusto de asistir á celebración da Pascua na nosa parroquia de Vilalba. Lograron unha cerimonia ben preparada e moi agradable de seguir, con lecturas feitas con xeito e cun simbolismo de luces que non estaba mal. Foron mulleres as que leron. Homes non había para tal mester, como xa é habitual en case todas as parroquias. E había tamén un grupiño de rapaciñas que facían un pequeno cor de calidade apreciable, por máis que faltasen voces masculinas, o que tamén é frecuente en case todas as parroquias. Cantaban ben con axeitado acompañamento de guitarra e mesmo cun organillo deses electrónicos que non soaba mal, pero sen comparanza co son do órgano da igrexa que, por non perder o costume, quedou lamentablemente mudo. Unha vez máis ti e máis eu, amigo Antón, teremos que dicirlles aos responsables da parroquia que fagan algo para que non se nos perda de todo esa música magnífica que non é reemplazable con ningunha guitarra. Nin tampouco é preciso remplazala, pois ambos instrumentos poden soar xuntos, sen problema.


O que eu lles pediría aos organizadores das cerimonias relixiosas na nosa igrexa, e ti tamén, estou seguro, é que non menosprecen a lingua galega: non se pode dicir que ame a Galicia quen non se esforza en coidar a nosa lingua. Non hai desculpa ningunha para facelo. Xa podes supoñer: na celebración da Pascua ningunha canción en galego, ningunha lectura en galego, ningunha monición en galego. Só unhas palabras na homilía do párroco Uxío que, el si, mostra sempre, dun xeito ou outro, o seu amor pola terra e pola nosa lingua. Por iso quero darlle as grazas a este home que deixará o recordo de tentar defender o noso, malia certas actitudes obtusas dalgúns fregueses, non moitos. Xa sei que ti estarás a rir da miña obsesión e seguro que quen isto escoite estará a comentar que xa estou eu coa miña manía. Pois si, non o nego, nisto, coma noutras cousas, se teño ocasión, non penso calar.


Cando pregunto por esta anomalía, sempre hai alguén a explicarme que, se se fala galego na liturxia, hai moita xente que protesta. Paréceme raro, e, de feito, andei ollando por alí entre a xente que coñezo e non vin a ninguén sospeitoso de renegar da nosa lingua. Poida que un ou dous, pero moi pouco significativos tanto en formación como en información. Certo que, como ti, Antón, me dis con frecuencia, case todos os que acoden á igrexa son seguramente os que votan ao Partido Popular. Non o sei, poida que si, pero este partido, en principio, tampouco está contra do galego, salvo, evidentemente, os da dereita estrema que seguramente non son moitos. Algo habería que dialogar para que a nosa igrexa vilalbesa non dea esa sensación de antigaleguismo que está a dar. Ti dis que as xentes da nosa vila teñen un certo complexo deurbanitas, de non parecer aldeáns, e que o galego para eles sería mostra de aldeanismo. Tampouco o sei, habería que comprobalo, pero o que sei é que case todos os acontecementos civís, desde o acto de presentación das festas de San Ramón ata moitos dos mitins políticos, incluídos os do PP, fanse en galego. Por que non as misas e os actos relixiosos?. Algo está a fallar na nosa vila, pero aínda non sabemos ben o que. Espero que ti, que andas, anónimo, entre a xente, acabarás por sabelo e daraslle unha satisfacción aos vilalbeses.

Por hoxe nada máis, e xa vai dabondo.

Cóidate e esperta. Unha aperta

Bernardo.