martes, 13 de mayo de 2025
En esta exposición, comisariada por Xavier Valiño y Héctor Fouce, se recogen también los partes de los censores de la Dirección General de Cultura Popular sobre letras de canciones, portadas o libretos. En concreto, Valiño ha identificado las 4.343 canciones que estuvieron vetadas como no radiables por la Dirección General de Radiodifusión y Televisión hasta la llegada de la democracia, así como las 564 que fueron después amnistiadas tras ser sometidas a reconsideración.
Según informa el Gobierno gallego en un comunicado en la muestra se pueden apreciar modelos que desparecen del encuadre, desnudos pintados a mano o letras convertidas en garabatos para hacerlas irreconocibles. En la presentación de la exposición, el secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, ha valorado la "curiosa y verdaderamente interesante" exposición que "permite por primera vez" ver la censura del franquismo aplicada a los discos del pop-rock.La muestra cuenta con diversa documentación de la época, una selección de canciones censuradas, así como la proyección del documental de Pedro Costa 'Qué vienen los Beatles'.
Complementariamente a esta exposición se realizan una serie de actividades complementarias como la mesa redonda -que tendrá lugar en el marco del Festival Cineuropa de Santiago- 'Liberdade e creación musical: da censura política ás imposicións dos mercados', en la que participarán el músico Kiko Veneno, la directora del área de Música de la Fundación Autor, Mercedes Ferrer, así como los comisarios de la muestra. Ese mismo día se proyectará el documental 'Dame Veneno', en la que se cuenta la censura sufrida por el músico Kiko Veneno, y Cineuropa acoge un muestrario de documentales de artistas como Bob Dylan, Jimi Hendrix o los The Beach Boys que fueron censurados por el franquismo.
Nota de prensa remitida por el Gabinte de Comunicación de la Xunta de Galicia:
O Centro Galego de Arte Contemporánea da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria inaugura a mostra inédita Vibracións prohibidas, unha recompilación de máis de 200 portadas de discos que foron censuradas polo réxime franquista durante os anos sesenta e setenta. A mostra, que foi presentada esta mañá en rolda de prensa polo secretario xeral Cultura, Anxo Lorenzo, conta, ademais, con documentación da época, coa proxección do documental Que vienen los Beatles, de Pedro Costa, e cunha selección de cancións censuradas que poderá escoitarse na sala de exposicións.
Xavier Valiño e Héctor Fouce son os comisarios desta mostra, que, xunto co director do CGAC, Miguel Von Hafe, tamén participaron na presentación desta mañá. Durante o acto, o secretario xeral de Cultura felicitou os responsables da proposta expositiva, curiosa e verdadeiramente interesante, que nos vai permitir, por primeira vez, ver no CGAC a censura aplicada aos discos pop-rock durante o final da ditadura franquista.
A tese doutoral de Xavier Valiño é a que dá orixe a esta exposición e mais ao libro Veneno en dosis camufladas. La censura en los discos de pop-rock en el franquismo, publicado tamén este ano pola Editorial Milenio.
Logo de localizar e estudar por vez primeira os partes dos censores, e conseguir o seu testemuño, Xavier Valiño identificou as 4.343 cancións que estiveron vetadas como non radiables pola Dirección Xeral de Radiodifusión e Televisión ata a chegada da democracia, así como as 564 que foron posteriormente amnistiadas logo de seren sometidas a reconsideración. Ao mesmo tempo, analizou os comentarios dos censores da Dirección Xeral de Cultura Popular en boa parte das letras desas cancións. Tamén desvelou uns trescentos cartafoles (portadas, contraportadas, follas interiores, libretos, etiquetas) de discos que apareceron censurados, comparándoos co orixinal publicado noutros países para descubrir as diferenzas.
Entre as curiosidades que se poden contemplar hai modelos que desaparecen do encadre, traseiros de muller convertidos en partes traseiras de elefantes, espidos cubertos cunha sinxela roupa interior pintada á man, letras convertidas en garabatos para facelas irrecoñecibles ou discos con nomes como Sofía reconvertidos a Lucía para non ofender á futura raíña de España. Tamén se nos descobren cancións que apareceron publicadas con asubíos e aqueles discos que, por sorte ou por descoido, conseguiron sortear a acción do aparato censor, así como os que tiveron que ser editados no estranxeiro e introducidos clandestinamente en España.
Vibracións Prohibidas é máis que unha exposición. A partir dos seus contidos, programaranse unha serie de actividades complementarias no ámbito musical e cinematográfico. A exposición vai acompañada dunha serie de actividades complementarias que contribúen a ese amplo achegamento social. O día 22 de novembro, ás 20:00 horas, vai ter lugar no auditorio do CGAC a mesa redonda Liberdade e creación musical: da censura política ás imposicións dos mercados?, na que participarán o músico Kiko Veneno e Mercedes Ferrer, autora e directora da área de Música da Fundación Autor, ademais dos comisarios da exposición.
Ese mesmo día presentarase o documental Dame Veneno, película na que se conta a historia da censura que sufriu o artista Kiko Veneno. Coincidindo coa exposición, o festival Cineuropa 2012 dedica a súa sección de documentais musicais aos artistas que foron censurados polo franquismo, para o que se programou un ciclo de 14 películas, que se proxectarán no auditorio do CGAC, sobre Bob Dylan, Veleno, Roxy Music, Jimi Hendrix, James Brown, The Beach Boys, The Doors ou Paul Simon, entre outros.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, avaliou hoxe a batería de medidas propostas por distintos departamentos autonómicos para garantir o mantemento dos servizos básicos e a atención á cidadanía nos respectivos ámbitos no caso de producirse un apagamento como o rexistrado o luns 28 de abril en todo o Estado. Segundo a análise presentada, a situación vivida nesa xornada puxo de manifesto a urxencia de que o Goberno central impulse a redundancia de operadores de telefonía que dean servizo ao Centro Integrado de Atención ás Emerxencias (CIAE) 112-Galicia para que non dependan dun único operador.
A Xunta de Galicia programa máis de 60 actividades para celebrar as Letras Galegas nas bibliotecas públicas xestionadas polo Goberno galego e expandidas polas catro provincias. Así o destacou hoxe o conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos, que presentou as distintas iniciativas que se van desenvolver nos vindeiros días nestes sete centros e no servizo de bibliotecas móbiles, a través dos cales, puntualizou, 'atopamos a mellor das vías para chegar a todo tipo de público e ofrecerlles propostas variadas co obxectivo de achegarnos ao significado da celebración das Letras e á figura das homenaxeadas este ano, as cantareiras'.
