domingo, 31 de agosto de 2025
"RosalÃa de Castro foi unha persoa dunha gran cultura que intentou vivir como escritora profesional a Literatura e é autora de novelas novidosas e revolucionarias tanto dende o punto de vista da intención coma da estrutura, que viaxou a Madrid con intención de triunfar no mundo artÃstico e que antepuxo a súa profesión á maternidade", segundo explicou o catedrático de Literatura Francisco RodrÃguez na conferencia que impartiu na Casa de Galicia en Madrid, "Para comprender a RosalÃa e á súa obra".
O acto realizouse en colaboración coa Asociación de Mulleres Galegas no Exterior RosalÃa de Castro. O conferenciante foi presentado pola presidenta da Asociación, Elena Veiguela, que estivo acompañada polo coordinador de Actividades da Casa, Ramón Jiménez. Entre os numerosos asistentes habÃa deputados galegos de distintas formacións polÃticas como Olaia Fernández Dávila, Francisco Jorquera, Celso Delgado, Ceferino DÃaz, Francisco Javier Carro e Carmen Marón; a anterior presidenta da Asociación, Pepa Nieto, e Marisa Vázquez, voceira da Asemblea local do BNG en Madrid.
Segundo RodrÃguez, foi en Madrid onde RosalÃa de Castro "tomou conciencia de que Galicia estaba en situación marxinal e moi discriminada no Estado español que estaba en construción" e quixo contribuÃr á súa evolución sentando as bases dunha Literatura en lingua galega, desenvolvendo a súa obra nunha vertente en castelán, para vender e vivir dela, e noutra "vertente reivindicativa, para xente culta", en lingua galega.
O conferenciante referiuse tamén ás relacións sociais da escritora galega e ao seu matrimonio con Manuel MurguÃa, do que dixo que se baseou na complementariedade intelectual e social. O marido, explicou, apoiaba a súa creación literaria e procuráballe editoriais e xornais nos que escribir. Tamén houbo complementariedade sentimental e afectiva, polo menos durante os dez primeiros anos, mantivo.
Chamou a atención sobre o feito de que despois de casarse embarazada, en 1858, non tivo máis que ese fillo ata 1868 e cando declinou profesionalmente e o matrimonio empezaba a ter problemas, foi tivo fillos, ata sete en perÃodos de dous anos entre un e outro, co que o conferenciante concluÃu que RosalÃa antepuxo a súa vocación literaria á maternidade.
Alternativa turÃstica
Por último, RodrÃguez referiuse ás caracterÃsticas da xeración rosaliana, as súas relacións, como vendÃan os seus libros, por subscrición e a súa relación coa cidade de Compostela. Este punto desenvolveuno coa proxección dun documental, "Compostela baixo a mirada de RosalÃa", que presenta unha visión artÃstica e cultural de Compostela que o conferenciante ofreceu como unha alternativa turÃstica á da peregrinación.
Na presentación do conferenciante, Veiguela recordou que Francisco RodrÃguez é licenciado e doutor en FiloloxÃa Románica e catedrático de Literatura en instituto e que foi discÃpulo e colaborador de Dámaso Alonso. Tamén que é militante do nacionalismo galego e que foi deputado no Parlamento de Galicia e no Congreso dos Deputados. Ademais, dixo que con este acto a Asociación celebraba o DÃa Internacional da Muller.
O Encontro de Artistas Novos ofrece tamén a posibilidade aos novos talentos participantes de propoñer unha intervención artÃstica non convencional para ser exhibida na Cidade da Cultura. Como novidade, esta convocatoria —que normalmente se restrinxÃa ás Torres Hejduk do Gaiás— ábrese a novos espazos e propostas creativas, que inclúen as zonas verdes e espazos exteriores ao carón do Museo Gaiás. O programa do EAN15 inclúe cinco relatorios de destacados creadores do panorama nacional como a artista plástica Ana de Alvear (Madrid, 1962), encargada da conferencia inaugural do encontro.
O festival conta con diversas localizacións espalladas por toda a vila: os XardÃns de UmbrÃo, o Parque do Cabo, a Igrexa da Pastoriza, a Praza do Parque, o Auditorio do Terrón e a área biosaudable do Terrón. Neles desenvolverase un programa multidisciplinar aberto a públicos de todas as idades, con atardeceres musicais, masterclasses, conferencias, concertos, exposicións, proxeccións, mercado, entre outras. O cartel artÃstico está confirmado por destacadas figuras do blues como Shirley Davis & The Silverbacks, The Blues Moonshiners, Los Deltonos, The Pontiaks, Adrian Costa, Mad Martin, Nico Wayne Toussaint, VÃctor Fábregas, TT Syndicate, Joe Do & The Blues Preachers e Gisele Jackson.
