28
A Xanela
Outono 2000
Projecto Ninguém: Ball-Cans
Runa Records. 2000
É esta unha proposta multiartística e
multicultural, na que trascende unha crítica ós
mundos da violencia, da guerra, do poder e da
política. Mostra desa variedade cultural é que artis-
tas e intelectuais de Albania, Croacia, Serbia ou
Bulgaria implicaronse na elaboración deste disco.
Pese a todo, este non é un traballo sobre os
Balcáns, senón máis ben unha visión do que a xente
de Europa Occidental pode ter destas latitudes.
Este traballo discográfico serve de base a un
espectáculo multimedia que se está a presentar
dende hai uns meses pola xeografía galega e no que
se combina danza contemporánea e tradicional,
títeres, performances teatrais, ilustracións pictóri-
cas ou proxeccións de vídeo. Isto dá unha idea da
ambición deste proxecto no que participan 44 músi-
cos e no que se enlaza a música tradicional de
Galicia coa de diferentes países balcánicos utilizan-
do como punto de unión diferentes tipos de música,
como a clásica, o pop, o rock ou jazz, entre outros.
Entre os músicos galegos que participan neste
proxecto podemos citar a Rosa Cedrón, Suso
Vaamonde, Mercedes Peón, Uxía Senlle, Sonia
Lebedynski, Pablo Pérez ou Paloma Suanzes,
entre moitos outros.
Ball-Cans inclúe un total de 16 cortes nos que
se combinan temas vitalistas como o que abre o
traballo "Rumba", tema no que podemos desfrutar
da voz de Paloma Suanzes. Mais temos temas
instrumentais e outros que recrean melodías do
leste, como o tema "Macedonia", no que descubri-
mos a fermosa voz de Carolina Soneira. Un exemplo
claro desa peneira cultural que representa Ball-
Cans é "Feito co lateral", onde podemos oir a
Stephanie Parent cantar en búlgaro e a Manuel
Lousas a parte final en galego. "Fonemancipées"
con Guadi Galego e Uxía Senlle é algunha das
delicias que poderemos descubrir xunto coa versión
actual dun tema tradicional que interpreta a fermosa
voz de Sonia Lebedynski. Unha "muinheira
impossivel" tocada sobre os acordes do film ameri-
cano de similar nome dan unha idea da orixinalidade
e ruptura artística que supón este traballo.
En síntese, estamos seguramente ante a
proposta máis innovadora dentro das estreas
discográficas galegas deste ano, innovación á que
se suma a ambición por contar cun elenco tan amplo
e variado de artistas galegos e foráneos que
conseguiron xestar unha experiencia discográfica
totalmente descoñecida ata o momento en Galicia.
Unha caixa de sorpresas sonoras que se
esconden tras esta recopilación, na que moitos
temas que terían merecido figurar nos créditos se
quedaron fóra por falta de espacio. Pese a todo son
17 cortes os que nos ofrece esta antoloxía para
disfrutar do "son Madredeus", para relaxarnos, para
ensoñar e sentir por un momento a saudade que
zumega tantas veces o espíritu portugués.
Destaca o virtuosismo dos compoñentes de
Madredeus: Pedro Ayres e José Peixoto na guitarra
clásica, Carlos María Trindade nos teclados e Fer-
nando Judice na guitarra e baixo acústico, mais se
algo destaca por riba disto é a voz aguda e harmoniosa
ó mesmo tempo de Teresa Salgueiro.
En fin, un disco atemporal no que recrearse
nunha escoita que nos trasladará ó menos
imaxinariamente atas as terras portuguesas.