
23
A Xanela
Outono 2001
Auga
Antón Fafián
ECOLOXÍA
N
os derradeiros tempos temos oido falar moito do
noso ben máis preciado, nunhas ocasións pola súa
escaseza, outra polas inundacións provocadas por
choivas torrenciais, pola contaminación que non
deixa de facer dano sobre todo nos tramos medios
e baixos dos ríos e por ende do mar...
E na nosa bisbarra volta á actualidade a
calidade da auga potable da "traída" de Betanzos a
raíz das denuncias de verquidos sen control que
teñen lugar no cauce do río Mendo augas arriba de
onde Betanzos capta o líquido elemento.
Resulta que cando non son os pesticidas e
herbicidas que arrastra a choiva,
son cisternas de xurro ou as augas
sen depurar de todos os núcleos
de poboación anteriores a
Betanzos: Cesuras, Oza dos
Ríos... os que contaminan o
Mendo. E por esas cousas da
vida enterámonos de que Oza
dos Ríos ten depuradora dende
hai 15 anos, unha depuradora
que nunca chegou a funcionar e
hoxe está prácticamente inservi-
ble por abandono.
Segundo parece, o caso
non é único en Galicia e amosa a
falta de planificación de instan-
cias superiores como a Xunta á
hora de dotar de infraestructuras
a concellos que non sempre po-
den financiar o seu mantemento
nen o persoal técnico necesario para darlle un bo
uso ás instalacións.
Especialistas na materia afirman que tentar
depurar augas contaminadas con xurro, augas fecais
con gran cantidade de materia orgánica... para
convertelas en potables resulta moi complicado por
non dicir inviable. O filtrado e a posterior cloración
por si mesma non elimina esa contaminación, de
feito segundo un estudio levado a cabo por investi-
gadores do Consello Superior de Investigacións
Científicas e do Instituto Municipal de Investigación
Médica de Barcelona esta cloración pode levar á
formación, entre outras, dunhas sustancias
velenosas chamadas Trihalometanos, orixinados
cando a materia orgánica presente na auga (xurro,
excrementos...) entra en contacto co cloro que debe
depurar esa auga e facela apta para o consumo
humán.Para estes científicos o perigo dos contami-
nantes non pode eliminarse ainda que si disminuilos.
¿Cómo? Intentando que os niveles de contamina-
ción orgánica que chegan á planta de cloración
sexan menores polo que o nivel de cloro a usar
tamén sería inferior e por ende a formación dos
Trihalometanos. Ou sexa, mellor que o río vaia
limpo.
Os Trihalometanos están relacionados coa
orixe de cancros de vexiga, malformacións na mé-
dula espiñal, menor peso dos recén nados...
Como en tódolos estudios hai controversia e
hai quen tilda de alarmistas aos responsables do
estudio, sen embargo xa nos anos cincuenta, nos
Estados Unidos había estudios que apuntaban os
riscos de captar auga para as cidades de rios que
atravesan outras cidades ou zonas agrarias onde se
usan moitos abonos, pesticidas, herbicidas... :
As cidades que reciben de ríos a auga para
beber teñen unha alta porcentaxe de mortes por
cancro, maior que o de aquelas cuxa auga potable
provén de manantiais probablemente menos sus-
ceptible de contaminación..
1