16
A Xanela
Outono 2000
Centenario de Manoel-Antonio
O pasado 12 de xullo cumpríronse cen anos do nacemento do poeta Manoel-Antonio, feito que acaeceu en
Rianxo en 1900. O seu nome súmase aos de Paio Gomes Chariño, Castelao, os Dieste, Rey Baltar...,
ilustres rianxeiros da nosa cultura. A Asociación Cultural Eira Vella súmase a esta conmemoración coa
edición facsimilar e documentada do célebre e polémico manifesto "¡Máis alá!", asinado en 1922 por
Manoel-Antonio e Álvaro Cebreiro.
Reproducimos aquí o poema de Manoel-Antonio
"Rima de noite e de cidade antiga", publicado na
revista betanceira REXURDIMENTO cando xa era
órgano da Irmandade Nazonalista Galega que
dirixía Vicente Risco. Apareceu no número que
correspondería a maio de 1923 (na publicación só
consta o ano), xunto a dous sonetos de Gonzalo
López Abente. Parece ser -segundo consta na
Correspondencia publicada do poeta- que o
poema fora enviado a Antón Villar Ponte, quen se
encargou de introducilo na revista. Así, en carta
que lle envía a este, datada en Santiago o 29 de
abril, dille: D´os versos, escolla os que queira pra
"Rexurdimento" e os outros, dea-llos a Cebreiro.
Poucos poemas tiña publicados por esas datas.
M
anoel-Antonio Pérez Sánchez nace
en Rianxo o 12 de xullo de 1900. Coa
morte prematura do pai trasládase a vi-
vir a Padrón coa avoa materna ata que
se muda a Santiago a estudiar o
bacharelato. Cursa a carreira de piloto
da Mariña Mercante na Escola oficial de
Náutica de Vigo. Vivirá logo coa nai,
mestra de escola, na aldea rianxeira de
Asados. Achégase ao nacionalismo,
participando na III e IV Asembleas Na-
cionalistas celebradas en Vigo e
Monforte, respectivamente. Embarcará
de primeiras nun pailebote, o veleiro do
seu único libro (adicado precisamente
ao seu capitán Augusto Lustres Rivas),
e logo en vapores en longas rotas por
África e América. Morre (de tuberculose
segundo uns, de insolación segundo
outros), en Rianxo o 28 de xaneiro de
1930 con vintenove anos. En 1972 o
doutor García-Sabell comezará a publicar
o expolio do poeta, doado pola nai deste,
que dá outra dimensión da producción
manoel-antoniana que se achega no
volume Poesías aos cento vinte poemas,
así como unha interesantísima Correspon-
dencia en 1979. Os volumes levan a nu-
meración I e III, respectivamente, sen que
polo de agora teña aparecido o II. Ambas
edicións son abondo cuestionadas por es-
tudiosos actuais.
Hoxe está xeralmente asumido que
Manoel-Antonio abre cos seus poemas e
especialmente co seu sonado poemario
De catro a catro (Follas d´un diario
d´abordo) aparecido en 1928, un camiño
de renovación na poesía galega só
tardiamente recoñecido.
A.C. Eira Vella
j
j
j