No pouco espazo de tempo
Ten que ser correndiño. Máis ou menos mentres o jazz de Arturo Sandoval se mete polos meus oídos. O relato do que aínda non sei de que irá hai que escribilo en pouco espazo de tempo. Porque teño poucos minutos para facelo. Debedes de saber que o tempo sempre se bota encima. Que non se detén. Que non para. Si, xa sei que ás veces vai lento. Pero é a nosa cabeza, non o tempo. O tempo nin vai rápido in vai lento. Vai, e punto. Como vai o merlo como unha chispa a picar nas cereixas da Filomena, a filla da Dominicana. Certo, chámanlle así porque estivo na República Dominicana. Hai xa moitos anos. Pero alá estivo. Non sabemos que fixo, pero alá estivo. A Dominicana, que na realidade chámase Clementina Radena Sabarís, nunca quere falar daquel país. E moito menos da súa vida. Só alcanza a confesar que... a fame foi a
causante da súa emigración. Pero tampouco volveu rica. A ver se nos decatamos dunha vez: que a emigración tampouco é unha bicoca. É unha pena, unha auténtica pena. Pena porque é penoso marchar do teu propio país para ganar o pan. E pena por regresar, como se adoita dicir, coas mans baleiras ou co rabo entre as pernas. Xa está. No pouco espazo de tempo xa está. Sobroume incluso tempo; porque segue o jazz de Arturo Sandoval.
Nin con mollo de tomate
Xabier Covelo Canda sentou á sombra dun canastro da Aira de Arriba, acendeu un cigarro e pensou na herba seca que tiña tendida no lameiro do Río Vello. Ó pouco viu como se achegaba Zacarías Cochón, ó que lle chamaban O Raquítico. Zacarías levaba na manda dereita un saco que pousou á beira de Xabier. Isto é para ti, soltoulle de súpeto. Xabier Covelo, O Revirado, mirou para el e moneou a cabeza en plan negativo. Sabía que O Raquítico lle estaba a ofrecer un agasallo porque hai tres días axudoulle a carrexar na herba que tiña nos Lamas e cando o tempo ameazaba chuvia. O Revirado non quixo nin con mollo de tomate o que levase dentro do saco. De ningunha maneira. O seu alcume non cadraba para nada coa súa personalidade. El era un home legal e cando había que botar unha man, botaba unha man. Noutras ocasións foi Zacarías o que o axudou e nunca lle levou nada. Hai leis, costumes e sentenzas nas vilas que non precisan de ningún papel. Ás veces chega cun chocar de mans e ás veces cunhas simples olladas ou palabras. Non querer nin con mollo de tomate case se pode dicir que é o lema de Xabier Covelo Canda, O Revirado, que de revirado non ten nada. O Raquítico deulle as grazas, colleu o saco e marchou para a súa casa. Xabier apagou o cigarro, deixou a sombra do canastro e tamén marchou.
Duelo de olladas
A rula pousa sobre o arame de espiño co que Abdías Servo está cercando a leira que ten nas Lagoas, en Baños de Molgas. A rula mira para Abdías e este tamén queda co vista fixa no fermoso paxaro, coma se fora un duelo de olladas. Os segundos semella que se fan eternos, pero é a ruliña a que aparta a mirada por medo ós ruídos que ai ó seu arredor. Non obstante, non emprende o voo. Segue de cando en vez contemplando a Abdías, ó que todo o mundo coñece por Cucurucho (parece ser que de neno, na época dos xeados, el só quería os cornetes) e Abdías, tamén de cando en cando, contempla a rula e pensa ó
momento no bonita que é. O Cucurucho senta enriba do saco no que ten diversos aparellos, con parsimonia, saca o seu móbil e, con disimulo, para non asustala, enfoca á ruliña e dálle unha, dúas, tres, moitas veces ó clic da cámara para collela nunha morea de posicións, porque, a rula, segue a moverse continuamente a causa dos ruídos que se producen na poula de don Baldomero Valente, que é quen linda coa Lagoa de Abdías. O Cucurucho repasa as fotos e babexa, xeme de gozo ante a elegancia e a pose da ruliña. Hai paxaros que tan só coa súa presenza fanse querer.
Son o que sosteño o mundo
Sinto angustia ante o que levo feito e o que se me vén encima. Fago e desfago todas as tardes e mañá segue tocando faena. Non paro. Son o que sosteño o mundo. O mundo no que unha bolboreta vai e vén de flor en flor. O mundo no que unha rula contempla os sentimentos que se están a escribir. Ás veces sinto que estou e non estou, que asubío e que canto, cando na realidade tan só penso por entre as cepas da nostalxia. Son o que viaxo polo espazo sideral no que unhas vides medran e medran para que un servidor se angustie ó facelas prisioneiras. Son eu e non outro calquera. Son o que converso con retrancas platónicas ou con sentimentos platónicos cheos de retranca que, máis ou menos, é o mesmo. Son eu e non outro calquera. Cando a rula canta, o pombo mira para ela e pensa que a melancolía consiste en instalar a aquela na punta dunha estrela. Ó final o pombo non é tan pombo. Ó final o pombo sente ansiedade por un futuro incerto (ou feliz, por que non) que pode ir moito máis alá do universo infinito ou do mar calmo. Son eu o que sosteño o mundo. Porque fago e desfago. Por todo o que levo feito. Polo que está por facer. Hai que axeitar tantos pensamentos! Hai que amansar tantos sentimentos!
