Conflito Xeracional (22)

Para quen non coñeza a Serra de Meira, particularmente a morena do Pedregal de Irimia, mellor que describirlle o indescritible é invitalo a que se dea unha volta por aló, in situ, por esas paraxes fabulosas. Iso é o que fixemos, naquela ocasión, o meu neto e mais eu, atopándonos nas abas da serra cunha pastora das ovellas, tan deliciosa que xa parecía unha Heidi, á que lle preguntamos:

-Señora, por favor, ¿do están esas penas cabe das que Minius xorde?

-¡Anda este; chegou outro tolo! ¡Miúda confraría! -Daquela rompeu a rir, a cachón, que mesmo se cuarteaba polo van.

-Desculpe, señora, pero non entendo eses risos, nin tampouco esa expresión, aínda que, saíndo de vostede, é encantadora. -¡Algo se lle contaxiou ao chaval da miña galantería habitual! -Se aquí meu avó se expresou nun senso un tanto lírico débese á súa exquisita sensibilidade romántica que, como por metempsicose, perdura nel, consolidada, ¡a pesares da marcha que levan os tempos!

Parou de rirse e díxonos, poñéndose seria, case irritada:

-A min tenme sen coidado que lle entrase, ou que lle saíse; a psicose, digo; o que me fai rir é que pida as cousas por favor, que iso xa non se leva, ¡descantiá!, nin sequera neste Vilar dos Mouros, que é o pobo máis tradicional desta bisbarra. Pero, xa que se pon en plan carroza, eu, que son Licenciada en Letras, ¡pola universidade de Meira!, voulle responder cunha canción:

Esta é, cabaleiros, de Meira a Serra;
e aquestes loureiros que aos ventos desafían,
xigantes son, que malandríns eran.
Esta é, cabaleiros, de Meira a Serra;
e aí abaixo témo-los frades do seu convento,
¡que de tanto mexar, ata o río lles medra!

-Pode ter algunha graza..., se acaso con boa música, ¡pero a rima é pésima, francamente! Iso á parte dunha certa grosería..., ¡con perdón! -Agora fun eu o que se puxo serio, pero ela volveu ás súas fervenzas, máis ben sarcásticas:

-A rima, neste Pedregal de Irimia, sobra, ¡que aquí a beleza é natural, meu vello! ¡Abre os ollos, e xulga por ti mesmo!

Coidei que era mellor sobreser aquel litixio e seguirlle a corrente:

-Niso concordamos, señora. E dígame a doncela: ¿por qué nos mencionou un tolo, antes? ¿Non será vostede a louca; aquí arriba, unha Licenciada, gardando ovellas...?

-Toleei..., por efectos dunha eclosión universitaria incontrolada, pero foi peor o caso do meu Ramiro, que el perdeu a ozca por culpa dunha explotación esgotada, aí cerca, nesas Pontes do tío García.

-¿Eclosión, explotación...? ¡Vostede aínda é máis trobadora que meu avó! Pero, a todo isto, ¿quen é o seu pegureiro?

-Ramiro é o meu trobador, cuxas aquelas ovellas mouras son; as miñas están branquiñas, que as lavo a cotío, ¡con deterxente biodegradable! Aquí mesmo, nas cen fontes mínias, cabe desta morena glaciar. Ramiro das Pontes veu, cando ao paro foi; e daquela mercou ovellas pardas, en lembranza do seu lignito. ¡Como ven, a civilización dá noxo!

-¿E vostedes, se están os dous tolos, por qué non casan? -Pincheina eu, maliciosamente, case que para divertirme, ¡Deus me perdoe!, de tan xocosa que se presentaba aquela situación.

-¡Iso faltaba, criar fillos para a Universidade! ¡Caput! Nós, para a feira; ¡sempre para a feira!

-Os fillos críanse para o Ceo, miña señora. Polo menos, iso intentei eu, con eles; ¡e cos netos, tamén!

Contradinlle, agora irritado por ofende-la nosa cultura universitaria, ademais das encíclicas papais, pero ela saíuse de lado, pola tanxente:

-¡Mire, señor romántico, ou como queira que se chame: Ceo mellor que este do Pedregal da Irimia, non é doado de facer!

-Xa está feito, que o fixo Deus, in illo tempore. –Contradinlle outra vez, pero ela tiña as súas teorías:

-¿De verdade? ¿Neste caso concreto, non terían algo qué ver eses políticos, eses que o inauguran todo? ¡Métense en cada obra..., sexa divina ou humana!

-Señora, fágalle caso ao meu avó, que el non minte, ¡nunca! -Avogou por min o meu neno ao verme tan frouxo en dialéctica.

-Logo, este señor tan periposto, gafas de ouro e todo iso, ¿non é político?

-¡Non señora, non pode!

-¿Por qué non? ¿Con esa cara de non ter roto un prato..., en toda a súa vida?

-¡Pois..., porque tamén é poeta, coma vostede! ¡É unha cuestión conxénita, de incompatibilidade absoluta! -Insistiulle o rapaz.

-Entón acompañareinos a onde está o meu Ramiro tocando e retocando na súa gaita, ¡na do fol! ¡Dá xenio o ben que a toca! Mentres lle atiza á rapsodia en fu maior das Pontes, eu apañarei lilas; lilas e breixos. Para vostedes, se as queren, ¡e do que non, para o carneiro marón!

-¿Que é iso de fu maior? -Pregunteille por preguntar, por segui-la súa parola.

-¡Que vai ser, fume sen filtros! ¡Séxase, contaminación absoluta, sublime, integral! Pero mellor, pregúntenlle; ¡pregúntenlle, e daquela verán qué ben toca; e logo que, despois da tocata, non se fuga! ¡Mesmo namora!

O seu barbas estaba cerca, aló arriba, nos cumes, o foise achegando ao grupo, paseniño e prudente. Nas presentacións:

-Aquí onde me ven, son Ramiro, Ramiro Caldeiro, Atizador honorífico das Pontes daquel señorito... ¿Como se chamaba...? ¡Si, muller, o monstro daquela negrura; tamaña monstruosidade…; unha paixase lunar, pero sen lúa!

-INI, meu amor; Instituto Nacional de Industria. -Axudoulle a muller, equivocándoo, ¡ou non!

-¡Un cabronazo! Volvendo ao presente, ¿cal de vostedes é enxeñeiro?

-Aquí o meu neto é enxeñeiro xeral, bítico, por vía intravenosa!

Inesperadamente, desaforadamente, aquel pegureiro deu en patear nun toxo, e ata que o moeu non parou, que logo parecía un poseso. Cando logrou serenarse un pisco, mirou para min, condescendente:

-Vostede, meu vello, pode quedarse aquí, nesta Serra; pero ese merdán da merda industrial, este cativo charlatán, que se dá de home..., ¡que non pare de correr, polo menos ata a horta dos frades de Meira, esa que mercou Figueroa, e alí, que se acolla a sagrado! ¿Que se cre este mocoso, que aínda está nacendo e xa é enxeñeiro, enxeñeiro xeral nada menos, un destrozón da bucólica!

Tratei de calmarlle aquela furia tan estúpida e tan absurda:

-Non se altere, amigo, que non vimos de traballo, senón de xira; ¡fin de semana, que se di neste país!

-¿Daquela prométenme que non farán calicatas, que deixarán en paz estas rochas, silúricas nada menos; que non desvirgarán esta Serra tan amorosiña, nin de día nin de noite, tan doce e tan limpa que é?

-¡Prometido; nin hoxe nin nunca, nin manual nin mecanicamente! ¿Onde che firmo? -Aseveroulle o rapaz, poñéndose máis serio que un bispo.

-¡Nese caso..., tan amigos! Chaval, se quitas esas luvas, daquela douche a miña man; ¡a man dun traballador honrado, e por iso, esfameado! ¡Reminiscencias arcaicas daquel desenrolo, tan criminal como criminoso, aquel dos tecnócratas franquistas, aquel que xuraron que salvaría a bancarrota do 58...! ¡Tras da espada, a cruz!

A min quedábame unha dúbida, e con dúbidas nunca me despido dos amigos:

-¿Por qué te proclamas así, Atizador honorífico? ¿É un título..., digamos que, laboral?

-¡Burros; sodes ben burros, máis cós da reata! Eu non cobro, xa non, pero respiro; tremo, mon Général, pero estou, aquí, nesta choza da touza, defendendo a ecoloxía, que aínda quedan por aí, nesta Serra, néboas daqueles fumes, meiras, chuvias acedas e todo iso. ¡Trá-la-rá; trá-la-riro!

-¿Sabes que tocas ben esa cornamusa? -Díxolle o neno, como sempre fala, coa sinceridade e coa solemnidade dun sabio.

-Mellor a tocaba cando tiña os pulmóns sans; ¡pero non hai problema, chaval, que as ovellas enténdenme; todas, a feito!

A rapaza deu en bicar no seu mozo, xirando todo ao redor, coma un muíño:

-¡Eu tamén te entendo, meu amor, miña xoia depreciada, que por algo son a túa moza! ¡Muá, muá! ¡Cólleme no colo! ¡Arriba; upa; veña, máis alto, que quero ver Lugo, quero saber se caeu esa muralla de tanto que a fan repicar!

-Don Ramiro, xa que vostede é poeta, díganos cómo é este mundo, visto desde aquí, neste Parnaso? ¡Coido que é o único que nos falta por saber!

-¿O mundo? ¡O mundo, meu vello, son eses homes da gravata, eses que andan co foguete no cu, ás espreitas dos tesouros! ¡Principalmente os enxeñeiros de minas; malditos eles, todos!

-Avoíño, coido que este señor non te entende; ti refíreste á capa vexetal deste mundo terráqueo, ¿non si? ¡Pola súa resposta, paréceme que aquí don Ramiro é máis sociólogo que botánico, e por iso lle senta mal a soidade desta serra, pragada de meiras, de meiras e de meigas!

Contestounos facendo grandes espaventos, tocado na súa dignidade máis íntima:

-¡Non tal, vive Deus, que a min tamén me gusta a prehistoria; todo o que sexa pre! Siglos ha que con gran saña asomou a esta parte un xeólogo, un explorador... Non tiña graza, ¡maldito que non!, pero Magnus Blikstad era a súa. ¿E, qué pedía? ¡Case nada: coroarse emperador do carbón! Daquela faría un pazo de tebras na galería máis fonda, ¡aló embaixo, cerca do inferno! ¡Tra-la-ri-ro, tra-la-rá!

A moza volveu a bicalo, poñéndose á defensiva contra nós, diante do tolo, coma se o protexese:

-¿Por qué se meten co meu home? ¿Non ven que este Ramiro está deliciosamente louco? Confunde ao Herr Magnus con aquel Carlomagno que asubiaba en Roncesvalles; ¡dous invasores! ¡Meu amor, un dez en Historia! ¿Sóbesme no colo, outra vez..., para ve-la catedral de Lugo, que antes non a vin por culpa deses rañaceos da Ronda dese heroe, dese Carreteiro, dese Carrero Blanco, ese que subiu ao Ceo desde unha mina...? ¿Vedes o que son as minas?

Aínda que parecían pacíficos, alí na Serra non acampamos; por se as reaccións súbitas, que tratándose de civilizados en regresión, nunca se sabe! Así que picamos esporas e fomos acampar á Fontaneira; certamente que con ventura pois alí aínda non chegaran os detritos humanos.

-Avoíño, ¿a onde...?

-¡Á Fontaneira, que estamos chegando á Fontaneira; aí abaixo, neses prados xunqueiros, nace outro fillo do deus Minio, o Neira! ¿Non quedaramos niso?

-¡Que a onde imos parar, digo, con iso da supercivilización desquiciante! ¡Empezo a ter medo, de min mesmo!

-¡Pois a Castro non podemos ir, meu neno, que alí non caben máis; e iso que o alargaron, que agora esas xaulas, esas gaiolas, van desde as Ribeiras do Lea as Ribeiras do Azúmara! Na Coruña, tamén; saturación: ¡hainos ata na Zapateira, naquilo que foi Clube de Golf, hoxe barraconado, circundado con barracóns, que os xeran esas Facultades! En Vigo acordaron habilitar aqueles transatlánticos, arrombados por economía, ¡desde que os liberan do seguro naval! Sonche tantos, tantísimos, e tan perigosos, que se lles desen desas pistolas de láser, non quedaría un cordo vivo nesta loita feroz, agresiva, disputándose, disputándonos, cada anaco de..., de..., ¡diso que chamades emulación, séxase, prosperidade!

-¡Tato, engorde, que es un derrotista de coidado, e iso que presumes de crente! -Censuroume o rapaz, con acritude.

-¡Anda que ti, un iluso, meu neno, se cres que esta porca civilización, galdrumeira e galopante, é boa para o benestar social! Teño pena; de ti e da túa xeración; ¡que Deus vos ampare, amén!

Daquela, a tal intre, se non fose pola vergoña, por ese machismo mal entendido que temos os homes, polo menos os da miña época, a miña sensibilidade pedíame chorar, a callón; ¡por cada pestana seu corgo!
-...