Así está de abandonado o noso xardín, que todo se me volve ocuparme do neno.
-...
Aínda nos dura a risa que nos entrou cando tal oímos. Díxenlle a verdade ao meu neto, entre gargallada e gargallada:
-Esa muller está ofuscada, que o problema co seu home é outro. El está máis interesado no que fai a Fili que en cobizala... O caso é que, mira ti por onde, indirectamente, son eu o responsable diso: Como estou tan entregado ás nosas empresas, delego case toda a xardinería na Fili, e daquela, o noso veciño, que non sabe un pemento de hormonas vexetais, todo se lle volve axexar pola sebe, para ver se descubre o milagre da nosa botánica.
-Avó, iso ten un bo arranxo: Nomeémolo Axudante teu, de xardinería, que á Fili debémola mandar fóra, tal que a París, para que faga cursos intensivos de cultura xeral, como fixo aquel Salmerón coa criada...
-¿Para que?
-¡Para qué vai ser, avoíño, para que acade o nivel desta familia...; pero iso terá que ser antes de que se poña barrigolas!
-Estás en todo, meu neno, pero, esa tía, esa do teléfono, ¿que fai co seu can, mentres?
-¡Iso é certo! Mira, como ese veciño ten abondo coa cadela, non perderá moito se un bo día lle mando, desde aquí, por tras dunha ventá, unha descarga, co canón do láser, ao seu dobermann. Así eles pensarán que morreu dun infarto, á causa do fero que é; ¡e todo arranxado!
-¿E se roña ela, ou se separan, por non coidarlle no can?
-Daquela colocámola, de porteira, en Marte, que así acábanse os roubos nas pirámides dos faraons marteños! Se insiste en quedarse aquí, de veciña nosa, nese caso poñémola a pintar cans: de fronte, de perfil, rampantes...; como queira, con tal de que non ladre, ela. Así, de entretida, o seu Raúl pode aprender botánica, aquí, no teu xardín novo, no botánico!
Este neto ten solución para tódolos casos, ¡para todos! Perdoade a reiteración, pero é certo. Por aqueles días tivemos unha serie de experimentos destes sociolóxicos, en directo, a cal máis interesante, pero nun deles veu por alí a miña dona, facendo que limpaba o po dos instrumentos, e non sei como deu en puír nas teclas de borrado que, sen querer, ¡ou querendo, que tamén é posible!, desfixo a metade deles, maiormente aqueles que penetraban secretos femininos. ¡Ben que o sinto, que igual resultaban amenos nestes tempos tan eslamiados, que xa ninguén sabe contar contos verdes, ao estilo de meu avó, ¡do meu! Quere dicirse, con verbas verdes, floreadas, anfibolóxicas, ¡sen caer en groserías, que diso, por desgraza, sobra!
-.-
Deunos unha boa sorpresa Hiro-Pito cando se presentou co seu reactor cargado de planos e de pezas sensitivas ao anhídrido carbónico. Pediu pista libre, casualmente mentres eu me afeitaba, así que tiven que saír medio barbeado para apartarlle do heliporto o noso pratiño de paseo, o convencional, ese que é tan sinxelo, impulsado por hidróxeno líquido; e menos mal que lle funcionan perfectamente os retropropulsores do seu, que son de litio desnaturalizado, que nin case tempo me deu para abri-la trapela do noso garaxe espacial, do subterráneo.
-¿Tiveches ventos cueiros? -Aquel fuguiñas, aquel nipón, sempre chegaba cedo, con ou sen ventos favorables.
-Acelerei algo, pero fíxeno coa emoción da novidade, que hoxe traio unha sorpresa altamente rendible. A ver, que veñan eses técnicos, eses das montaxes electrónicas, que eu aparto un pouco este foguete, e daquela facémo-las probas, agora mesmo, antes de xantar, que supoño que teredes polbo á feira, con cachelos, ¡que é como mellor me gusta!
-¿As probas, de qué? ¿Cando vai ser o día que descanses, e nos deixes gozar da vida, da vida galaica, que non galáctica?
-¡Iso verase ao seu tempo; e se quere ser voluntario, viejo, estas probas fágoas con vostede mesmo, que así o seu nome quedará incorporado á patente, á historia científica do noso invento!
-¿Noso? ¡Che, iso de "noso" non é unha verba habitual en ti..., dada a túa egolatría!
-Si, noso, de Chi-Miña e meu, que ela participou no fundamento químico deste aparello que imos probar, agora, agora mesmo, a tal momento.
Receei algo, bastante, moito, que estou canso das aventuras e dos inventos destes rapaces, destes científicos imparables, incomparables e insaciables:
-¡Voluntario, o que é voluntario, xa me teño presentado, demasiadas veces, incluso no Exército!
-Das outras non se fixo famoso, viejo, pero desta si, asegúrollo; ¡palabra nipona!
-Se non tedes outro, outro vello, daquela contade comigo, pero se vou ser voluntario, ao menos que teño dereito é a saber qué perigos corro. -Con esta xentiña do yuppismo hai que ser precavidos, que igual experimentan cos vellos, máis ou menos como fixeron aqueles alemáns de Hitler cos xudeus, ¡e habendo monos, que os utilicen!
-Está probado con toda clase de animais de respiración pulmonar, menos co home, ¡que nisto estribará o seu mérito, avó! En canto ao secreto só lle direi, por agora, que este é o noso regalo de vodas para Matu e para Fili, que daquela casáronse tan precipitadamente que non lles trouxemos nada, ningún obsequio orixinal, de categoría.
-Sendo así, sendo por unha boa causa, meu Pitiño amado, ¡fiat voluntas tua! ¡Aquí me tes!
...
A técnica xaponesa hoxe en día segue en avangarda; se acaso con algunha competencia dos esquimós, pois eses, como teñen moito tempo dispoñible para matinar, déronse aos laboratorios subterráneos, que a súa especialidade é a xeoloxía. Calquera día témolos aquí, no mesmo xardín, furando de abaixo-arriba, ¡e nós botándolles toupicidas aos seus buratos! Se vivise aquel comediógrafo, aquel que dixo que os tempos adiantaban que era unha barbaridade, agora aquel tipo sentiríase un bárbaro petando ás portas de Roma.
O invento, que xa o temos incorporado á cadea de montaxe dos nosos cadaleitos, consiste basicamente en que as tumbas levarán unhas bolsas de osíxeno condensado, a non sei cantas atmosferas, case compacto; entón, se o cadáver recobra un chisco de respiración, prodúcese un intercambio de osíxeno por anhídrido carbónico. Nese intre, os sensores carbónicos accionan unhas válvulas electrónicas ultrasensibles, por reacción química, que disparan proxectís de perforación parafúsica, horizontais, e tamén verticais, simultaneamente, de raios láser helicoidais; con iso prodúcese unha perforación, visible e suficiente, na lápida sepulcral, sexa frontspicia ou pedicia; e por ende, a respiración externa, ambiental, directa, fresquiña, quédalle asegurada ao sepulto, ¡ao indebidamente sepultado, para entendernos!
Simultaneamente entra en acción unha sirena que emite en baixa frecuencia ondas ultra, e que resulta perceptible, efectiva, ademais de na igrexa parroquial respectiva, -polo que foi ben acollida dos cregos esta invención, que lles asegura cobra-los estipendios dúas veces, e xa non digamos os prácemes que recibimos das compañías de seguros-, nos taboleiros dos sinais luminosos dos nosos laboratorios, onde se disparan, coas vibracións hertzianas, uns relés diferenciais audio-eléctricos.
Todo funciona á perfección, ¡aínda que o morto-non-morto estivese enterrado lonxe do centro receptor do seu sinal, en calquera punto, en mil quilómetros á redonda que fose, que ese é o alcance dos sinais! Como vedes, un adianto..., ¡xaponés! Este Hiro-Pito vólvenos tolos, acelerando o noso ritmo produtivo, ¡xa de por si inaguantable!
Por suposto que todo isto, ademais do terror conseguinte polo que pasei, deume sona, que me enterraron vivo para confirma-lo seu experimento, pero a parte negativa do novo programa está en que cada vez me resulta máis difícil a asesoría das nosas empresas, maiormente porque sempre imos por diante dos epígrafes da Licenza de Actividades Económicas, e non hai forma de tipifica-las nosas industrias verbo do Rexistro Mundial das Exaccións Fiscais.
Agora, aos fins de semana, fartos de tanta ciencia e de tanto negocio, o meu neto e mais eu alugámoslle cabalos a un gandeiro anticuado, da parte do Cádavo, que os coida máis ben para nós, pois outros clientes, con iso da fogueteira espacial, non lle saen. Como neste país xa non quedan gornicioneiros, aínda que si estalabartes, as monturas tivémolas que pedir á Escola de Artesanía Histórica das Pampas, e tróuxonolas Hiro-Pito nunha das súas viaxes de negocios, que agora vén por aquí a miúdo, que non se perde ningún dos nosos Consellos.
A onde máis nos gusta ir é ao Miradoiro da Ferradura, que polo de agora é un dos poucos sitios que quedan virxes xa que esta invasión das granxas tecnificadas, catalogadas como de alto rendemento, desde que foi aquilo da concentración parcelaria forzosa, xeral, coas cuadrículas desas leiras que logo parecen onzas de chocolate, ou escaques do xadrez, e cos monocultivos aquí implantados, estanse amolando as nosas paisaxes naturais, ¡a feito!
Na tardiña do sábado oímo-la Misa en Vilabade, ¡que para Misa amena, a de don Manuel!, e enchémo-las cantimploras con auga da fonte do Peregrino. ¡Despois diso, tira millas! Pola noite soltámo-las cabalerías nunha pradería calquera, que agora xa non perigan, que non hai lobos en Galicia, que os foron matando pouco a pouco os cazadores furtivos para facer alfombras de pé de cama, que é a última moda nas casas ricas; así, nós, dedicámonos a monta-la tenda nos sitios abeirados.
Na noite á que vou referirme en concreto, tivemos unha visita do máis inesperado pois asomou pola abertura da nosa tenda unha bruxa desdentada, toda encollida, aterecida do frío:
-...
-¡Ai cánto lles agradezo que me envolvan nesta manta da egua, que desde que quedei soa, nin o castrón do inferno me dá lume!
Pregunteille, bastante intrigado:
-¿E logo, as súas compañeiras, que por aquí no Miradoiro seica había o demo delas?
-Mire...; e mais non sei se deba dicir isto, que temos diante nosa un cativo, un imberbe...
-Por min fale sen reservas, pois aquí onde me ve, en idade mental seguramente lle gaño a vostede. -Animouna o rapaz.
-¡Daquela, direino! Desde que as mulleres se decataron de que o rol da femia obxecto é denigrante...; para que me entendan, ao abolirse a prostitución como negocio ruinoso dos corpos e dos espíritos, aquel noviciado das bruxas que eran os bordeis, acabouse; ¡vaia o demo con el! Por iso fomos quedando neste mundo, que noutros perduran, só as máis virtuosas; ás outras, ás sidáticas, levounas o patanexo, pouco a pouco, para repoboa-los infernos, que alí escasea a man de obra. ¡Se eu lles contase do mal administrados que están os infernos: hai tanto absentismo..., tanto, que nin o xefe, o diabro sabe as causas diso; nin o diabro nin o seu Cadí!
-Dígame, boa muller, ¿de qué vive, entón, e máxime así, sen dentes? -Pregunteille eu, un tanto compasivo.
Quedouse cortada, tímida, pero o meu rapaz animouna:
-Non mire para min e contéstelle ao meu Tato, ao meu titor, ao meu avó, que xa lle dixen que son un adulto; en idade mental, se entende.
-Nese caso, ¿non me denunciarán? -As bruxas adoitan ser temerosas, cautas e prudentes, ¡dada a súa mala experiencia histórica!
-Non, muller, e no seu estado, menos, que tódolos delitos prescriben coa vellez.
Pediulle apoio e comprensión ao neno, ao que cría inocente:
-¿Meu neno, este señor estará dicindo verdades? Eu desconfío dos calvos, que adoitan ser eróticos e mentireiros; ¡o que non son é parvos!
-Fágalle caso, pois el, de leis, é do único que sabe máis cá min. -Xactouse Miguel, facendo, de paso, un esforzo para non rirse daquela meiga tan peluda como desdentada.
-Nesa confianza..., ¡sexa! Eu vivo do Subsidio Labrego; e ata me querían levar ás excursións dos vellos..., ¡de balde! Supoño que sería para que lles narrase historias das miñas, destas do aquelarre...
-¿Unha bruxa labrega? ¡Mire, señora, iso non llo cre..., nin aquí meu avó, co inocente que é! -Discutiullo o rapaz, pero a meiga xuróunolo, porcamente, metendo un dedo en salva sexa esa parte, e levándoo, despois, directamente, á súa boca desdentada, que é así como xuran, desde tempo inmemorial.
-¡Como llelo conto! Miren, a cousa foi así: Daquela, nos meus verdores, tiven un chulo que me breaba a paus; ¡por cuestións económicas, obviamente! Entón, para defende-las miñas raspiñadas, díxenlle que tiña que pensar na miña vellez, que eu non dispoño dun mal horto para sachalo.
-¿E qué, que máis? ¡Siga! -Apremouna o neno, que non aguanta eses relatos longos, parsimoniosos, rallantes.
-¿Tamén lles teño que dicir..., iso? Pois, xa que logo, de posta a confesarme...; ¡pero é que non estou afeita! Aquel proxeneta alegou que o meu horto, ¡e iso era verdade!, estaba máis traballado có da María dos Quintos, e que el arranxaría a miña Alta no Réxime Especial Agrario; ¡como así foi! Agora xa ven: vou vivindo do Subsidio, entre potitos infantís, que mos receita o Médico pola Cartilla de Pensionista, algo de marmelada, e queixos afumados, que os vou chupando, deses da tetiña, da Vila Alba, que son os que mellor me sentan, ¡e iso que agora xa non son de cabra, pois aló en Cabreiros só teñen vacas, vacas e diñeiro, que lles tocou a lotería! ¿Sabíano?
-¡Claro, esta muller, sen dentame, as carnes non pode roelas! -Compadecinme dela, outra vez moi en serio.
-Diso das carnes íanme ben aquelas que viñan esfareladas, nuns botes que traían pintados, por fóra, un can e mais un gato, ámbolos dous en visible harmonía. Seica deixaron de fabricalas, que non as atopo, ¡nin no hiper de Bolaño!
Ocorréuseme facerlle esta puntualización, outra máis:
-Nos contos que lin de cativo, pois agora, os destes nenos, tal que o meu neto, xa son, todos eles, en vídeo cromático, daquela, polo XX arriba, ás bruxas retratábanas con dous dentes mordentes, ademais dos caninos e das moas, que seica as tiñan do máis puro almafí. ¿Iso é certo?
-Sempre foi así, pero eu tiven aquel accidente no..., no mil novecentos noventa e non sei cantos...; ¡xa saben, aquel que saíu nos periódicos...!
O rapaz acudiu a min, afeito a que lle faga de secretario:
-¿Ti sábelo, avoíño, que eu aínda non nacera?
-Non che sei se esta boa muller se estará referindo ao caso dunha avioneta, daquelas que chamaban Sabuxos de Fraga, que se dedicaban a controla-los incendiarios do bosque, que se dixo que chocara, ao regresar dun incendio, cunha paxara moura, tan grande que mesmo parecía unha filla do paxaro roc. Mobilizouse un servizo de rescate, dirixido polo señor Romay, e cuadriculouse a zona, con fotografías de infravermellos e todo iso, sen que se atopase rastro algún. Todos coidamos que aquela paxara caera na liña de fogo, e que por iso desaparecera, probablemente torrada!
-¡Un raio, que aínda estou viva! -Exclamou, palmeándose nas cachas, para que vísemos e escoitásemos que soaban a carne.
-¿Logo, era vostede? ¡Vaia sorpresa! -Exclamou Miguel.
-¡A mesma que viste e desviste, co cu ao aire cando sopra quente, e por riba, cunha chambra de pel de cabra, máis ben moura! Eu sonlle esa, a mesma, esta que monta e desmonta..., ¡na miña vasoira! ¿Gustoulles este rosario?
-¿Iría, daquela, nunha vasoira de codesos, que seica son as mellores, as máis apropiadas para voar a pelo? -Esta curiosidade de Miguel, que non a supera ningún periodista, claramente herdada de súa avoa, da materna.
-¡Diso nada, rapaciño sábeotodo! Ía na miña, unha vasoira de varre-lo forno do pan, que xa sabedes que eran de mañuzos de loureiro verde, ben atados, cun arame, na punta dunha panca de bidueiro. Desde que limpaban os fornos, e así, quentiñas, mentres o labrego, ou a súa dona, enfornaban nas bolas, aquelas vasoiras desaparecíanlles, como por encanto. ¡Oh, qué pracer recordalo, e qué luxuria vivilo; un fato de bruxas pelexándonos por subirnos á vasoira, a toda présa, mentres estaba quentiña do forno, co loureiro botando chispas! Iso dá máis pracer que fornicar co propio Lucifer; ¡cousa fina!
-¿Nunca chamuscaches..., iso..., esa chousa de entre as pernas? -Deus me perdoe, pero quixen gozar do pracer de galantear cunha bruxa, ocasión para min única, inédita.
-¡Mira este vello verde! ¿Como sabes ti, lerchán, que as bruxas non temos roupa interior? ¡Cómame o demo, mil veces ao día, que ti sabes demasiado; moita experiencia..., e, ao parecer, directa!
-¡Como non sexan mouras..., non me péga que levedes puntillas! -Dupliqueille, xustificándome.
-¿Sabes que para ser vello razoas ben? Xa se nota que o sabes; ¡a experiencia, meu neno, que é intransferible! Pero volvendo ao caso: Ía eu toda oufana, que acababa de arramplarlle a vasoira ao Rei das Tortas de Mondoñedo, nun descoido que tivo, daquela, mentres enfornaba unha torta con destino a ese concurso que chaman do Guinnes... ¡Por Belcebú, qué espectáculo aquel! O Rei puxando para que lle entrase a torta pola boca do seu forno de leña, mesmo coma se fose o parto do Teide, ¡e menos mal que coa suor da súa fronte molláronselle as barbas, que se non, daquela mesmo houbese ido ao Ceo! Eu, no ínterim, loitando coa bruxa maior do Campo do Oso, a ver cal delas quentaba as pernas naquela vasoira do Rei, ¡antes de que arrefriase, por suposto, que despois non tería graza!
.../...
Gómez Vilabella, Xosé M.
