Testemuñas da Memoria
Corenta anos de operador de cine
Logo de rematar os estudos, todos os estudos que teño no colexio dos Milagres, estiven sobre ano e pico ou dous parado, sen facer nada. Isto, por suposto, é un dicir, pois a finais da década dos 70 unha familia con tres vacas, un burro e uns cantos porcos nunca está parada. Ou sexa, que lle botaba unha man os pais. Pero iso non era vida. Así é que non quedaba outra que estudar unha oposición. Debido a que en Madrid tiña e aínda teño un irmán, para alá marchei a intentar a preparación dun futuro sustento. É outro dicir, xa que en vez de ir á academia, facía que ía: metíame no Metro e, ale, a ler en libros ou nas novelas do Oeste. A oposición, claro, non a aprobei. Normal.
Agora mesmo creo que o único beneficio que saquei daqueles tres meses que botei na casa do irmán e da cuñada foi a amizade duns veciños seus. A primeira cousa que me sorprendeu desa amizade foi o medio co que nos comunicabamos con eles: uns suaves toques na parede divisoria dos pisos (ou o que é o mesmo, no tabique, xa que o de parede...) Tantos toques: pasade a tomar café. Tantos toques: estades aí?
Ese foi o inicio. A continuación foi o cine. Porque o veciño, Eugenio Martínez del Rey, traballaba no cine Carlton, máis en concreto, era o operador. E claro, tan axiña como soubo da miña afección á sétima arte, o primeiro que fixo foi abrirme as portas de par en par do seu cine e incluso dos outros pertencentes á súa empresa, que eran uns cantos; algúns deles no chamado Pequeno Broadway na rúa Fuencarral, ós que, anos máis tarde (cando marchei definitivamente para Madrid), entraría eu coma Pedro pola súa casa.
No cine que traballaba Eugenio non me chegaba con ver a película, senón que tan axiña como aparecía pola porta xa me estaba esperando para que subise con el á cabina. Como sempre ía con moita antelación puñámonos os dous dándolle á parola sobre o mundo cinematográfico. El asombrábase do que eu sabía de cine e eu alucinaba cando me contaba todo o que botara desde que empezara a traballar no Richmond, alá polo ano 1961, cómo lle chegaban as bovinas, cómo eran as máquinas e diversas anécdotas máis.
Por certo, hai xusto uns días que acabei de fotocopiar tres cadernos nos que Eugenio tiña anotados todos os datos das sesións que se proxectaban en cada sala que estivo. Auténticas xoias!, pois non só anotaba o título do filme, senón os NO-DOS ou as curtametraxes que proxectaban antes, cos seus minutos de duración (tanto duns coma de outros), as súas distribuidoras, o sistema da película, a cor, o son etc. Non sei, imaxino que algún día farei algo con todo iso. Lémbrese que antigamente as películas botaban meses ou algunhas incluso anos na mesma sala. Descubrir hoxe iso ten que ser algo así coma un alucine.
Así mesmo, lembro as dúas ou tres maratóns que levou a cabo nas súas salas e nas que, como non, asistía eu coma un heroe cinematográfico, aínda que na realidade non completei ningunha maratón porque asomaban polo cine o irmán e a cuñada e largábame con eles. Unha vez creo que chegara a ver cinco ou seis películas xuntas.
Que gozada estar con Eugenio na cabina. Ás veces tan só ía para estar con el, para falar de todo o habido e por haber e, por que non, para entretelo un pouco. Tres ou catro sesións diarias era estar moito tempo de Cristo encerrado; e só. Nesas parolas souben da súa aldea, Tordelpalo, en Molina de Aragón (Guadalaxara), a onde me levou unha vez e quedei pampo, alucinado, non pola aldea en si, senón polo silencio reinante.
Nesa aldea naceu o 15 de novembro de 1938. Estudou na súa escola e tamén na de Molina de Aragón, de onde o tiveron que sacar porque seica se dedicaba a xogar ás bólas, ó guá. Fixo a mili en Madrid, volveu a Tordelpalo, pero ós dous anos xa marchou definitivamente para a capital do Imperio. Coñeceu á súa muller, unha asturianiña cun corazón de ouro, practicamente no cine Richmond, xa que ela traballaba naquel bloque de edificios e, claro, de tanta ida e volta, de tanto subir e baixar, de tanto ola-que tal pasou o que pasou.
Hoxe sería unha gozada poder botar uns días con el, pois viviu todo o que se pode vivir en relación ás salas cinematográficas; desde o seu máximo apoxeo ata a súa decadencia; de salas enormes pasaron a minisalas, de salas espectaculares pasaron a salas de xogos. O homiño sufriu vendo como pechaban as grandes salas. Normal, foron máis de 40 anos vivindo nelas, soñando nelas, porque o cine fai soñar a calquera.
