A demografía minguante

Cóntao con precisión nidia o demógrafo francés Alfred Sauvy. "A sociedade resultante dun país envellecido será unha sociedade de persoas maiores discutindo ideas antigas en casas vellas". Así é a fotografía demográfica de Galicia hoxe. Por un momento, á sombra do ladrillo e do cemento que asolagaba o país, pareceron salvarnos as ondadas de inmigrantes con máis paixón pola vida, máis fe no futuro e máis fillos.

Pero chegaron ao país das burbullas económicas que, infladas de nada, medraban desde os 80. Hoxe a inmigración trocouse en emigración. Aínda chegan, fuxindo do inferno, inmigrantes despistados e xentes con pouca cualificación. Vanse os novos e titulados, unha traxedia para un país con demografía minguante onde o fenómeno máis estrondoso é a fuga de talentos e de emprendedores. Galicia volve ser un país de emigrantes: uns cen mil rapaces nos últimos anos. Vanse porque aquí non hai traballo, porque os soldos non permiten vivir con dignidade e porque o cuñadismo imponse á meritocracia. A xente cualificada, con potencial de xerar riqueza e traballo vaise e prefire facelo fóra.

Mentres os políticos andan a fuengueirazos cos cada día máis sospeitosos informes PISA, estudo xestionado pola OCDE, unha organización económica, resulta que as nosas doutoras, os enfermeiros, científicos, enxeñeiras, músicos, investigadoras, informáticos e técnicos son cotizados e benvidos nos países más desenvolvidos demostrando que a formación recibida aquí era excelente e que, sen dúbida, os mediocres son os gobernos.

A crise, como a fame, só permite pensar a curto prazo. Transforma aos gobernantes en burros con orelleiras que ven anacos da realidade, e do futuro só albiscan o horizonte cativo das próximas eleccións. Xusto cando máis necesitamos estadistas só temos o que vemos, xente que se aferra ao poder, que non dubida en cambiar en beneficio propio as regras de xogo de todos, que tenta eternizar as redes clientelares, que é incapaz de enfrontar o principal problema do país o paro, que malgasta xigantescas inversións educativas expulsando aos titulados.

Sen dúbida os maiores, fonte de experiencia e formación, son elemento clave para a sociedade. Aportan pan e teito para moitas familias nunha economía devastada pola crise dos tramposos. Pero a fuga de talentos é máis perigosa que a famosa prima de risco, e a espada de Damocles do déficit imposto pola zarina neoliberal domina a Europa dos mercadores. Sen xente nova non hai futuro. Sen rapaces formados perdemos toda esperanza.

Cómpre rebelarse contra a Galicia que agoiran as proxeccións demográficas: un país de xubilados discutindo ideas antigas en casas vellas. Un país sen nenos. Unha terra con demografía minguante.