Non hai terra para nós

Eu non sei se se trata dun modismo lingüístico vilalbés ou está así recollido nos libros de lingua, pero lembro moi claramente que nos anos da miña nenez e mocidade dicir “Non hai terra para nós” quería indicar que o mundo que tiñamos arredor non era abondo, que podíamos chegar moito máis lonxe, que os nosos camiños eran infinitos, as nosas forzas inconmensurables e iamos chegar onde ninguén antes ousara.

Eran os anos sesenta, os das emigracións masivas desde Galicia a zonas desenvolvidas do Estado e de Europa... Os polos de atracción chamábanse Bilbao, Madrid ou Barcelona... Francia, Alemania ou Suiza. Non había terra para nós, os galegos. E nos nosos dominios laborais seguía sen poñerse o sol porque aínda estaban vivos os vencellos cos paisanos que emigraran a Arxentina, México ou Cuba.

Cos anos foi languidecendo aquel vencello, porque a gran emigración á Arxentina rematara xa que as condicións económicas de antano xa non eran tan rendibles, e xa non digamos a Cuba, que coa chegada de Fidel Castro ao poder en 1959 deixara de ser un lugar para traballar e progresar.

Durante un longo tempo pareceu que nos conformábamos coa terra que tiñamos nos nosos contornos, e a emigración desapareceu, transformándonos en terra de inmigración. Ata que a crise propiciou de novo a necesidade de buscar novas terras, de ampliar o radio de acción, de comprobar de novo que non había terra abonda para nós en Galicia e en España, e había que buscar – podíase buscar- un destino exterior.

Nestes momentos calquera de nós sabe de alguén co que ten relación que está fóra, estudiando, formándose ou traballando, que fai falla saír ao estranxeiro para ter traballo, e facémonos á idea de que esta emigración é diferente, de que agora a xente vai moito máis preparada, de que sabemos idiomas, e a problemática que estes novos emigrantes europeos atoparán nada ten que ver con aquela paupérrima dos sesenta, nos que só se buscaba a subsistencia nun lonxano exterior.

“Non hai terra para nós”, dicíamos os rapaces de outrora como sinal de afouteza. Como aquí e agora non hai terra para nós, non hai traballo, non hai vida, hoxe coma onte, temos que emigrar para poder traballar; para poder vivir. A historia repítese.